Czy Traktat Karty Energetycznej zagraża transformacji energetycznej w Unii Europejskiej?

Praca magisterska skupia się na analizie wpływu Traktatu Karty Energetycznej na proces transformacji energetycznej w Unii Europejskiej. Transformacja ta staje się kluczowym wyzwaniem w kontekście zrównoważonego rozwoju, walki ze zmianami klimatycznymi oraz bezpieczeństwa energetycznego. Wprowadzenie ambitnych celów dotyczących redukcji emisji gazów cieplarnianych i promocji odnawialnych źródeł energii podkreśla konieczność dostosowania istniejących instrumentów prawnych, takich jak Traktat Karty Energetycznej, do nowej rzeczywistości. Traktat Karty Energetycznej, podpisany w 1991 r., ma na celu zapewnienie stabilności dostaw energii, wspieranie inwestycji w sektorze energetycznym oraz promowanie współpracy technicznej. Jednakże, w obliczu wyzwań związanych z transformacją energetyczną, pojawiają się pytania dotyczące zgodności tego traktatu z nowymi celami Unii Europejskiej. Autorka podejmuje próbę odpowiedzi na pytanie czy stanowi on wsparcie dla działań podejmowanych w ramach ambitnych celów klimatycznych, czy też może stanowi zagrożenie dla unijnej transformacji energetycznej zapewniając nadmierną ochronę koncernom paliw kopalnych? W niniejszej pracy magisterskiej przeprowadzona zostanie analiza Traktatu Karty Energetycznej, ze szczególnym uwzględnieniem jego potencjalnych hamulców na proces transformacji energetycznej w UE. Celem jest identyfikacja ewentualnych rozbieżności między zapisami traktatu a nowymi wyzwaniami związanymi z ochroną środowiska i osiągnięciem neutralności klimatycznej. W świetle przedstawionych sporów arbitrażowych pomiędzy koncernami paliw kopalnych a państwami członkowskimi Unii Europejskiej, praca ma na celu dostarczenie kompleksowego obrazu negatywnych efektów jakie niesie za sobą mechanizm rozstrzygania sporów ustanowiony w ramach Traktatu Karty Energetycznej. Praca prezentuje również stanowisko Unii Europejskiej wraz z jej państwami członkowskimi względem Traktatu, przedstawiając próby modernizacji jego postanowień do unijnej polityki klimatycznej oraz propozycję jego wypowiedzenia i idące za tym konsekwencje. W rezultacie, autorka podejmuje próbę odpowiedzi na pytanie, czy Traktat Karty Energetycznej zagraża transformacji energetycznej Unii Europejskiej, otrzymując potwierdzenie swojej hipotezy.

The master's thesis focuses on analyzing the impact of the Energy Charter Treaty on the energy transformation process in the European Union. This transformation has become a crucial challenge in the context of sustainable development, combating climate change, and ensuring energy security. The introduction of ambitious goals regarding the reduction of greenhouse gas emissions and the promotion of renewable energy sources underscores the necessity of adapting existing legal instruments, such as the Energy Charter Treaty, to the new reality. Signed in 1991, the Energy Charter Treaty aims to ensure energy supply stability, support investments in the energy sector, and promote technical cooperation. However, in the face of challenges associated with energy transformation, questions arise regarding the treaty's compatibility with the European Union's new goals. The author attempts to answer the question of whether it provides support for actions taken within ambitious climate goals or poses a threat to the EU's energy transformation by offering excessive protection to fossil fuel corporations. This master's thesis conducts an analysis of the Energy Charter Treaty, with particular emphasis on its potential hindrances to the energy transformation process in the EU. The objective is to identify any discrepancies between the treaty provisions and the new challenges related to environmental protection and achieving climate neutrality. In light of the presented arbitration disputes between fossil fuel corporations and EU member states, the thesis aims to provide a comprehensive picture of the negative effects brought about by the dispute resolution mechanism established under the Energy Charter Treaty. The thesis also presents the European Union's stance along with its member states regarding the treaty, showcasing attempts to modernize its provisions in alignment with the EU's climate policy and proposing its termination along with the ensuing consequences. As a result, the author attempts to answer the question of whether the Energy Charter Treaty jeopardizes the energy transformation of the European Union, confirming her hypothesis.