Repozytorium Instytucjonalne UW

Głównym celem utworzenia Repozytorium Instytucjonalnego Uniwersytetu Warszawskiego (ReIn UW) było umożliwienie gromadzenia, przechowywania i udostępniania całego dorobku naukowego UW. Zastąpiło ono funkcjonujące od 2012 r. Repozytorium UW, które gromadziło tylko rozprawy doktorskie. Platforma z założenia ma przyczynić się do popularyzacji osiągnięć naukowych i ułatwienia wyszukiwania oraz zarządzania wiedzą na UW. W przyszłości dostarczy odpowiednich danych do przeprowadzenia kompleksowych analiz strategicznych, mających na celu zapewnienia istotnych informacji potrzebnych do formułowania efektywnej polityki naukowej Uniwersytetu Warszawskiego.

Zapewniając otwartą infrastrukturę jaką jest ReIn UW, wraz z opracowaniem i przyjęciem Polityki otwartej nauki UW, Uniwersytet Warszawski wypełnia założenia wynikające z Polityki otwartego dostępu przyjętej przez Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego i zawartej w dokumencie pt. Kierunki rozwoju otwartego dostępu do publikacji i wyników badań naukowych w Polsce. Zobowiązuje się w ten sposób upowszechniać otwarty dostęp do wiedzy naukowej i wspierać uczciwość w nauce, co oznacza promowanie i praktykowanie zasad etycznych oraz akademickich w procesie prowadzenia badań naukowych i publikacji wyników. Podjęte działania przyczynią się do realizacji wartości i zasad otwartej nauki, zgodnie z Rekomendacjami UNESCO. Jest to ważny i niezbędny krok w kierunku budowania bardziej otwartego, dostępnego i efektywnego systemu nauki.

Wspieranie uczciwości i transparentności w nauce jest istotnym elementem budowania zaufania społecznego do nauki oraz zapewnienia wysokiej jakości badań naukowych. Repozytoria usprawniają zapewnienie poszanowania praw autorskich oraz właściwą identyfikację autorów i ich wkładu w opracowanie publikacji naukowych. Ponadto wspieranie uczciwości w nauce wymaga również przestrzegania praw własności intelektualnej w przypadku wyników badań i innowacji.

Udostępnianie publikacji, danych i materiałów związanych z badaniami naukowymi w repozytoriach, bez opłat lub barier technicznych, czyli w sposób umożliwiający innym badaczom i studentom ich weryfikację, reprodukcję i wykorzystanie, zachęca do współpracy oraz przyspiesza postęp naukowy. Otwarty dostęp, poprzez ułatwienie wymiany wiedzy, danych, doświadczeń i materiałów między różnymi instytucjami naukowymi oraz badaczami na całym świecie, sprzyja interdyscyplinarnym badaniom oraz rozwijaniu innowacyjnych rozwiązań. 

Dzięki łatwemu dostępowi możliwe jest uniknięcie powielania prac oraz skrócenie czasu potrzebnego na przegląd literatury, umożliwiając badaczom skoncentrowanie się na nowych odkryciach. Udostępnienie wyników badań szerokiemu gronu odbiorców, włączając w to naukowców, studentów, praktyków oraz społeczeństwo ogółem, zwiększa ich wpływ i znaczenie. To pozwala na wykorzystanie potencjału naukowego w celu rozwiązania ważnych problemów społecznych, zdrowotnych czy środowiskowych.

Repozytoria naukowe, w tym ReIn UW, zapewniają dostęp do swoich zasobów również dla maszyn, poprzez interfejsy programistyczne aplikacji (tzw. API). Dzięki temu komputery mogą pobierać, przetwarzać i analizować duże ilości danych naukowych bez konieczności interakcji z interfejsem użytkownika. Dzięki możliwości automatycznego monitorowania nowych publikacji naukowych oraz pobierania i analizowania danych, maszyny mogą szybko reagować na nowe odkrycia i trendy w danej dziedzinie nauki lub mogą integrować dane z różnych dziedzin nauki i tworzyć nowe połączenia między nimi. Jest to istotny element współczesnego krajobrazu naukowego, który pozwala na wykorzystanie potencjału danych w celu generowania nowej wiedzy i rozwiązywania istotnych wyzwań społeczno-kulturowych i badawczych.

Repozytorium ReIn UW zapewnia możliwość wdrożenia wymogów Planu S, który nakłada obowiązek natychmiastowego oraz pełnego udostępnienia wszystkich publikacji finansowanych ze środków publicznych. Repozytorium ReIn UW jest zarejestrowane w OpenDOAR i spełnia wymogi Polityki otwartego dostępu do publikacji Narodowego Centrum Nauki, której celem jest promowanie otwartego dostępu do wyników badań finansowanych przez NCN poprzez udostępnienie ich dla wszystkich zainteresowanych użytkowników bez żadnych ograniczeń. Dzięki temu naukowcy z Uniwersytetu Warszawskiego będą mogli skutecznie realizować wymagania Planu S oraz Polityki otwartego dostępu do publikacji NCN, przyczyniając się do promowania otwartej nauki i dostępu do wiedzy naukowej, spełniając wymagania wynikające z regulaminów konkursów grantowych.

Przydatne linki: