Społeczna odpowiedzialność biznesu - aktualne tendencje w badaniach

Celem artykułu jest przeanalizowanie tendencji we współczesnym światowym dorobku naukowym z zakresu społecznej odpowiedzialności biznesu w perspektywie ujęć modelowych. Główne pytanie badawcze brzmi: jakie są tendencje w we współczesnych światowych badaniach naukowych nad społeczną odpowiedzialnością biznesu w perspektywie ujęć modelowych? Po prezentacji ujęć teoretycznych, takich jak model Eellsa, Schlusberga, Waltona, model Carrolla i jego różne modyfikacje czy model Portera i Kramera, wyodrębniono główne obszary tematyczne badań społecznej odpowiedzialności biznesu. Zidentyfikowano siedem takich obszarów: odpowiedzialność ekonomiczna, prawna, etyczna, filantropijna, wymiar strategiczny, a także orientacja na grupy właścicielskie (shareholders) i na interesariuszy (stakeholders). Dane zostały pobrane z bazy Scopus, oczyszczone oraz poddane analizie. Zbiór danych liczył 5394 rekordy dotyczące artykułów naukowych z lat 2010–2019 notowanych w bazie Scopus i dotyczących społecznej odpowiedzialności biznesu. Okazało się, że ogólna tendencja w zbiorze jest rosnąca w czasie. Także w rozbiciu na obszary tematyczne widać trendy wzrostowe. Najwięcej jest badań dotyczących odpowiedzialności ekonomicznej oraz wymiaru strategicznego i orientacji na interesariuszy. Najmniej natomiast tych dotyczących odpowiedzialności filantropijnej, orientacji na grupy właścicielskie oraz odpowiedzialności prawnej. Przeprowadzono także analizę cytowań. Okazało się, że w całym zbiorze danych najwięcej jest artykułów z niskimi indeksami cytowań. Artykuły często cytowane stanowią niewielki odsetek. Podobna tendencja została zaobserwowana w podziale na analizowane obszary odpowiedzialności. Poruszono także kwestie polskiego wkładu w światową dyskusję akademicką na temat społecznej odpowiedzialności biznesu. Okazało się, że nie można uznać go za zadowalający ani jeżeli chodzi o liczbę artykułów, ani w kontekście indeksów cytowań.

The aim of the article is to analyze the trends in the contemporary world scientific achievements in the field of corporate social responsibility from the perspective of model approaches. The main research question was formulated as follows: what are the trends in contemporary global research on corporate social responsibility from the perspective of model approaches? After the presentation of theoretical approaches such as the Eells’s, Schlusberg’s, Walton’s model, Carroll’s model and its various modifications, or Porter and Kramer’s model, the main thematic areas of research in corporate social responsibility were identified. Seven such areas have been identified: economic, legal, ethical, philanthropic responsibility, strategic dimension as well as orientation to shareholders and stakeholders. Data was taken from the Scopus database, cleaned and analyzed. The dataset consisted of 5,394 records relating to scientific articles from 2010 – 2019 listed in the Scopus database and related to corporate social responsibility. It turned out that the general trend in the dataset was increasing over time. Growth trends can also be seen in particular subject areas. The largest amount of research is on economic responsibility as well as the strategic dimension and stakeholder orientation. The least, however, are those relating to philanthropic responsibility, orientation towards shareholders and legal responsibility. A citation analysis was also performed. It turned out that in the entire dataset, articles with low citation indexes are the most numerous. Frequently cited articles account for a small percentage. A similar tendency was observed in the analyzed areas of responsibility. The issues of Polish contribution to the global academic discussion on corporate social responsibility were also discussed. It turned out that it cannot be considered satisfactory either in terms of the number of articles or in the context of citation indexes.