Stay calm and beshen khere. Internet i transnarodowa intensyfikacja życia polskich Romów w czasie pandemii COVID-19

Artykuł podejmuje, nieobecną do tej pory w polskich badaniach romologicznych, tematykę internetowych (rodzinnych i towarzyskich) praktyk polskich Romów. Głównego kontekstu dostarcza pandemia koronawirusa (Covid-19) i towarzyszący jej stan zamknięcia (lockdown) i konieczność zachowania tzw. dystansu społecznego w okresie od połowy marca do końca kwietnia 2020 roku. Badania przeprowadzone zostały online wśród polskich Romów w Polsce i zagranicą. Internet stanowi dla nas źródło informacji oraz możliwość kontaktu z uczestnikami badania. Wskazujemy tym samym na specyfikę „romskiego internetu” zarówno przed pandemią, jak i w jej trakcie. W tym obszarze zwracamy uwagę na zjawisko „wpasowowania się” internetu w kulturę romską i związane z nią prawo zwyczajowe. Na tym gruncie wprowadzamy pojęcie e-romanipen oznaczające przeniesienie kultury romskiej i w przestrzeń online. Internetową aktywność w czasie pandemii interpretujemy jako przejaw kolektywnej sprawczości i kreatywności w działaniach na rzecz spójności grupy w sytuacji zagrożenia.