Ochrona pracy młodocianych - rys historyczny.

Niniejsza praca prezentuje rozwój metod ochrony pracy młodocianych, od ich XIX-wiecznej genezy, aż do czasów współczesnych, w szczególności uwzględniając tereny polskie. Pierwszy rozdział pracy skupia się na dzisiejszym Kodeksie Pracy. Wprowadzona zostaje definicja osoby młodocianej oraz zakres jej praw pracowniczych, obejmujący m.in. warunki zatrudnienia oraz rodzaje zajęć dozwolonych do wykonywania. W drugim rozdziale pracy przedstawiony zostaje tytułowy rys historyczny. Pierwsze idee wprowadzenia praw dotyczących ochrony młodocianych pojawiły się w dobie rewolucji przemysłowej, kiedy to nowe metody produkcji stworzyły podwaliny dla wyzysku pracowników, w tym dzieci i młodzieży. Autor zwraca uwagę na warunki panujące w ówczesnych zakładach pracy, uwzględniając również ich wpływ na zdrowie niepełnoletnich robotników. Ówczesnymi liderami na polu legislacji dotyczącej ochrony pracowników były Prusy, Wielka Brytania oraz Stany Zjednoczone. Te państwa wprowadziły pierwsze regulacje mające na celu ochronę pracowników, jednak z różnym skutkiem. Autor przedstawia również sytuację prawną państw zaborczych, tj. Prus, Austrii i Rosji. Zobrazowane są różnice w legislacji oraz egzekwowaniu praw w trzech zaborach. Trzeci rozdział pracy pokazuje proces ujednolicenia prawa pracy w odrodzonym państwie polskim. II Rzeczpospolita mimo podjęcia prób ochrony młodocianych, wciąż nie stanęła na wysokości zadania, jakim było stworzenie dla robotników godnych warunków pracy. Standardy z jakimi spotykali się pracownicy, były zatrważające, nie tylko w ocenie dzisiejszych badaczy, lecz także w raportach inspektorów pracy z tamtego okresu. Jako swego rodzaju interludium autor przedstawia kompletne zaniechanie wszelkich norm moralnych i zatrważające losy dziecięcych robotników w trakcie II wojny światowej. W finalnym etapie pracy autor przedstawia akty prawne wprowadzone w czasach PRL, aż po obowiązujący do dziś Kodeksu Pracy. W socjalistycznej Polsce, w kontraście z horrorami minionej wojny, młodociani pracownicy ostatecznie doczekali się legislacji zapewniającej im odpowiednią ochronę. Na tę składały się: rola Polski jako sygnatariusza międzynarodowych aktów prawnych, członkostwo w Międzynarodowej Organizacji Pracy, oraz krajowe akty prawne, które w zgodzie z duchem socjalizmu chroniły pracowników, szczególnie tych niepełnoletnich. Wspomniane umowy i przepisy obowiązują z niewielkimi zmianami i spełniają swoją rolę aż po dzisiejszy dzień. W podsumowaniu, autor zauważa pozytywny efekt legislacyjnej ewolucji państw rozwiniętych, jednak zachęca czytelników, aby ci dążyli do dalszej poprawy warunków pracy młodocianych.

This thesis presents the development of methods for protecting young people's work, from their 19th-century origins to the present day, particularly taking into account Polish territories. The first chapter of the thesis focuses on today's Labour Code. The definition of a young person and the scope of their employment rights are introduced, including, among other things, employment conditions and types of work permitted to be performed. The second chapter of the thesis presents the historical outline of the title. The first ideas for introducing laws concerning the protection of young people appeared in the era of the industrial revolution, when new production methods laid the foundations for the exploitation of employees, including children and youth. The author draws attention to the conditions prevailing in the workplaces of that time, also considering their impact on the health of underage workers. The leaders in the field of legislation concerning the protection of employees at that time were Prussia, Great Britain, and the United States. These countries introduced the first regulations aimed at protecting employees, but with varying results. The author also presents the legal situation of the occupying states, i.e., Prussia, Austria, and Russia. The differences in legislation and enforcement of rights in the three partitions are illustrated. The third chapter of the thesis shows the process of unification of labour law in the reborn Polish state. Despite attempts to protect minors, the Second Polish Republic still did not rise to the challenge of creating decent working conditions for workers. The standards that workers encountered were appalling, not only in the opinion of today's researchers but also in the reports of labour inspectors from that period. As a kind of interlude, the author presents the complete abandonment of all moral norms and the appalling fate of child workers during World War II. In the final stage of the thesis, the author presents legal acts introduced during the times of the Polish People's Republic, up to the Labour Code that is still in force today. In socialist Poland, in contrast to the horrors of the past war, minor workers finally received legislation that provided them with adequate protection. This included Poland's role as a signatory to international legal acts, membership in the International Labour Organization, and national legal acts that, in accordance with the spirit of socialism, protected employees, especially minors. The aforementioned agreements and regulations are in force with minor changes and fulfill their role to this day. In summary, the author notes the positive effect of the legislative evolution of developed countries but encourages readers to strive for further improvement of the working conditions of minors.