Przedmioty z poroża i kości z grodziska w Ciepłem na Pomorzu Wschodnim

Praca dotyczy wczesnośredniowiecznych zabytków wykonanych z kości i poroża, pochodzących z grodziska głównego, stanowiska numer 3 w Ciepłem, które znajduje się na Pomorzu Wschodnim. Grodzisko datowane jest na X-XII wiek n.e. i jest częścią większego kompleksu składającego się z dwóch mniejszych grodzisk, trzech osad otwartych oraz dwóch cmentarzysk. W pracy przedstawiony został stan badań nad rzemiosłem rogowniczym na Pomorzu oraz historia i stan badań stanowiska w Ciepłem. Praca skupia się głównie na przedstawieniu i przeprowadzeniu obserwacji oraz analizie zróżnicowanego zestawu zabytków wykonanych z kości i poroża. Zabytki z Ciepłego zostały podzielone na wyróżniające się grupy, po kolei poddane szeregowi analiz i obserwacji, począwszy od analizy typologicznej oraz osteologicznej wybranych zabytków, po badania traseologiczne wykonane przy pomocy mikroskopu cyfrowego. Na koniec przedstawione zostały wnioski wynikające z analiz traseologicznych oraz podsumowanie pracy. Całość pracy zwieńczona została katalogiem, dokumentacją fotograficzną i rysunkową zabytków.

The thesis concerns early medieval artefacts made of bone and antler, originating from the main stronghold, site no. 3 in Ciepłe, which is located in Eastern Pomerania. The stronghold is dated to the 10th-12th century AD and is part of a larger cluster consisting of two smaller strongholds, three open settlements and two cemeteries. The thesis presents the state of research on the production of bone and antler artifacts in Pomerania and the history and state of research on the site in Ciepłe. The thesis focuses mainly on presenting and conducting observations and analysis of a diverse set of artefacts made of bone and antler. The artefacts from Ciepłe were divided into distinctive groups, successively subjected to a series of analyses and observations, starting from typological and osteological analysis of selected artefacts, to traceological analysis carried out using a digital microscope. Finally, conclusions resulting from the traceological analyses and a summary of the work are presented. The whole thesis is crowned with a catalogue, photographic and drawing documentation of the artefacts.