Propozycja zasad i instrumentów polityki mieszkaniowej jako narzędzia korekty ułomnych mechanizmów rynkowych

Artykuł zawiera propozycję wybranych zasad i instrumentów wdrożeniowych polityki miesz-kaniowej, traktowanej jako element zintegrowanej polityki przestrzennej. Na podstawie teorii ekonomii rozważono specyficzne cechy podmiotowe i przedmiotowe rynku mieszkaniowego, które mogą powodować zaburzenie jego działania. W tym celu przeanalizowano poszczególne składowe złożonego dobra ekonomicz-nego, jakim jest środowisko mieszkaniowe. Zidentyfikowanie ułomności rynku mieszkaniowego stanowiło podstawę do nakreślenia głównych problemów mieszkalnictwa w Polsce. Na podstawie przykładów dobrej praktyki instytucjonalnej z Hiszpanii i Niemiec zaproponowano wybrane zasady i instrumenty polskiej po-lityki mieszkaniowej, będące odpowiedziami na zidentyfikowane ułomności rynku oraz problemy polskiego mieszkalnictwa. Artykuł wieńczy dyskusja perspektyw wdrożenia zaproponowanych zasad i instrumentów w polskim systemie prawnym. Podstawowym wnioskiem płynącym z badań jest potrzeba usprawnienia me-chanizmów poboru renty planistycznej powiązanej z działaniami urbanizacyjnymi (public value capturing).

The article comprises a proposal of principles and implementation tools of housing policy treated as an element of integrated planning policy. On the basis of the theory of economy specific features of housing market objects and subjects that may distort functioning of this market have been considered. In order to do this, distinctive elements of the complex housing environment have been analysed. Identified market failures have been used as a basis to depict main problems of Polish housing. Some best practice cases of German and Spanish institutional solutions have been used to propose selected principles and tools of Polish housing policy that respond to identified market failures and problems of Polish housing. Prospective implementation possibilities of proposed principles and instruments within the Polish legal framework have been discussed. The chief conclusion of the research is a need to improve mechanisms of public capturing of land value increase involved with land-use planning combined with urban development activities.