Modele kobiecości w literaturze ukraińskiej na przykładzie prozy Ireny Karpy

W swoich utworach I. Karpa zaprezentowała nowy model kobiecości, czym dowiedziona została pierwsza teza mojej pracy doktorskiej. Model kobiecości, który przedstawia można określić jako kobiecość postfeministyczną, co zbliża go do modeli kobiecości funkcjonujących w Europie Zachodniej. Oczywiście taki model jest marginalny i występować będzie wyłącznie wśród wykształconych kobiet, mieszkających w miastach i pochodzących z klasy średniej. Dochodzi tu do sprzeczności, gdyż jednym z postulatów postfeminizmu było, by przestał on być zjawiskiem niszowym. Jednak w przypadku ukraińskiego społeczeństwa, które w zasadzie rewolucję feministyczną ma jeszcze przed sobą, pojawienie się, w takiej chociaż postaci postfeminizmu, jest niezwykle interesujące i warte analizy. Model kobiecości zaproponowany przez tę autorkę wyróżnia się przede wszystkim koncepcją Androgyne – jako celu przemian zachodzących w bohaterach. Podobnie jak u innych autorek tego pokolenia, również w prozie I. Karpy częste są wątki autobiograficzne. Bohaterki jej utworów są świadome swej narodowości i odwołują się do niej często w sposób ironiczny. Kobiecość w utworach I. Karpy nie boi się cielesności i seksualności, jest otwarta na poznawanie swojego ciała i rozmawianie o nim. Kobiety w jej utworach, chociaż otoczone wieloma osobami, są samotne, nie tworzą głębszych relacji ani z kobietami, ani z mężczyznami. Ważna dla kobiet w utworach I. Karpy jest wolność, jej bohaterki są silnymi kobietami, które wiedzą czego chcą od życia, niejednokrotnie pojawia się odwrócenie stereotypowego pojmowania kobiece – męskie np. jeśli chodzi o relacje w związkach. Przeprowadzona analiza stylu I. Karpy pozywa stwierdzić, że w przypadku jej prozy mamy do czynienia z nowym stylem literackim, tym samym udowodniona została druga teza mojej dysertacji. Proza I. Karpy w warstwie językowej reprezentuje postmodernistyczny sposób narracji. Autorka sama w swoich utworach odwołuje się do postmodernizmu i teoretyków z nim związanych. Proza I. Karpy to teksty postmodernistyczne przede wszystkim ze względu na różnego rodzaju gry z odbiorcą oraz ze względu na parodię, autotematyzm, intertekstualność, umowność formy, fabuły i narracji. I. Karpa konstruuje swoje utwory w duchu antynarracji - opowieści nie tworzą jednej spójnej historii jak w przypadku "wielkich opowieści" przed postmodernistycznych, lecz raczej mają tendencję do urywania się, przeplatania, czytelnik odnosi wrażenie, że historia, którą chce przekazać autorka „staje się” na jego oczach. Na uwagę zasługuje także warstwa językowa tych utworów, zwłaszcza jeśli chodzi o zapożyczenia i to jak autorka posługując się nimi tworzy własny niepowtarzalny styl, ale także nową formę literackiej wypowiedzi, która charakteryzuje się rozbiciem spójności tekstu w warstwie językowej.