Praca doktorska
Ładowanie...
Miniatura
Licencja

FairUseKorzystanie z tego materiału możliwe jest zgodnie z właściwymi przepisami o dozwolonym użytku lub o innych wyjątkach przewidzianych w przepisach prawa. Korzystanie w szerszym zakresie wymaga uzyskania zgody uprawnionego.

Language environment and vocabulary development of the Polish-English bilingual children in the United Kingdom and Ireland

Autor
Kołak, Joanna
Promotor
Haman, Ewa
Wodniecka-Chlipalska, Zofia
Data publikacji
2020-11-19
Abstrakt (PL)

Dwa rodzaje czynników mają wpływ na rozmiar słownika dzieci dwujęzycznych. Pierwszy to czynniki wewnętrzne związane z dzieckiem, takie jak wiek dziecka, wiek pierwszego kontaktu z językiem, zdolność przetwarzania fonologicznego i leksykalnego, czy zdolność myślenia analitycznego (np., Chondrogianni & Marinis, 2011; Paradis, 2011). Drugi rodzaj to czynniki zewnętrzne związane z dzieckiem, takie jak ilość i jakość języka w otoczeniu dziecka oraz używanego przez dziecko, i status społeczno-ekonomiczny rodziny (np., Cattani i in., 2014; Ribot i in., 2018). Kilka badań pokazało, że te dwa rodzaje czynników wspólnie wywierają wpływ na wielkość słownika dzieci dwujęzycznych (Chondrogianni & Marinis, 2011; Hurtado i.in., 2014; Paradis, 2011; Pham & Tipton, 2018, Sun i i., 2018). Żadne z nich nie analizowało w sposób podłużny wpływu wiekszej liczby czynników wewnętrznych i zewnętrznych na wielkość słownika dzieci w obu językach. Głównym celem badania było zbadanie, jak wewnętrzne i zewnętrzne czynniki w ujęciu podłużnym wyjaśniają wielkość słownika polsko-angielskich dzieci dwujęzycznych, z użyciem metod ilościowych. Po drugie, chcieliśmy przeprowadziliśmy szczegółową analizę środowiska językowego tych dzieci, stosując metody jakościowe. Łącząc obie metody, zbadaliśmy, czy analizy jakościowe, dotyczące środowiska językowego dzieci, są w stanie pomóc nam zrozumieć rozwój jezykowy tej grupy. Uczestnikami badania było 28 polskoangielskich dzieci dwujęzycznych mieszkających w Wielkiej Brytanii i Irlandii. Ich słownictwo czynne w wieku 24-36 miesięcy było zbadane z użyciem polskiej (Smoczyńska, 2015) i angielskiej (Meints & Fletcher, 2001) wersji MB-CDI. Słownictwo bierne i czynne tych dzieci w wieku 5;6 – 7;6 lat było zbadane przy pomocy Miedzyjęzykowych Zadań Leksykalnych (CLTs; Haman, Łuniewska, Pomiechowska, 2015). Informacje związane ze środowiskiem językowym dziecka były zebrane przy pomocy kwestionariuszy, wypełnianych przez rodziców, oraz pogłębionych wywiadów częściowo ustrukturyzowanych z rodzicami. Dane dotyczące umiejętności przetwarzania leksykalnego, fonologicznego, werbalnej i niewerbalnej pamięci roboczej i myślenia analitycznego dzieci były zebrane przy pomocy zadań poznawczych. Wyniki pokazały, że wielkość słownika dzieci była wyjaśniana zarówno przez czynniki wewnętrzne i zewnętrzne. Jednakże kombinacja czynników przewidujących słownictwo w obu językach zmieniła się na przestrzeni czasu. Wielkość słownika czynnego dzieci w języku polskim w młodszym wieku była wyjaśniona przez wiek, a w języku angielskim przez to, jak dużo angielskiego używało dziecko. W starszym wieku, wielkość słownika biernego i czynnego w języku polskim było wyjaśniona przez umiejętność przetwarzania fonologicznego i przez to, jak dużo polskiego używało dziecko. Wielkość słownika biernego w języku angielskim była wyjaśniona przez umiejętność przetwarzania fonologicznego, podczas gdy wielkość słownika czynnego w języku angielskim była przewidziana przez umiejętność przetwarzania fonologicznego i leksykalnego.

Abstrakt (EN)

Vocabulary size of bilingual children is influenced by two types of factors. First type is the child internal factors, such as child’s chronological age and the age of first contact with the majority language, phonological and lexical processing skills, and analytical reasoning (e.g., Chondrogianni & Marinis, 2011; Paradis, 2011). Second type is the child-external factors, such as the amount and quality of the child’s language exposure and language use, and family’s socio-economic status (e.g. Cattani et al., 2014; Ribot et al., 2018). A few studies showed that those two types of factors work together in influencing bilingual children’s vocabulary size (Chondrogianni & Marinis, 2011; Hurtado et al., 2014; Paradis, 2011; Pham & Tipton, 2018, Sun et al., 2018). None of them have explored the impact of several internal and external factors simultaneously on the bilingual children’s vocabulary size in their both languages. The aim of the present analysis was to examine how child internal and child external factors predict vocabulary size of the Polish-English bilingual children living in the UK and Ireland, using quantitative methods and investigating the issue longitudinally. Second, we aimed to perform an in-depth analysis of the family language environment of those children, by using qualitative methods. By combining the two methods, we explored whether the qualitative analysis of the children’s family language environment can help us understand children’s vocabulary development in that group. The participants included 28 Polish-English bilingual children living in the UK and Ireland. Children’s expressive vocabulary size was measured at the age of 24-36 months with the use of Polish (Smoczyńska et al., 2015) and English (Meints & Fletcher, 2001) MB-CDIs. The children’s receptive and expressive vocabulary size was measured at the age of 5;6-7;6 with the Polish and English Crosslinguistic Lexical Tasks (CLTs; Haman, Łuniewska, Pomiechowska, 2015). Information about children’s language environment was collected through parental questionnaires and in-depth semistructured interviews with the parents. The data on children’s lexical and phonological processing skills, verbal and non-verbal working memory, and analytical reasoning skills was collected with the use of cognitive tasks. The results show that children’s vocabulary size was predicted by both internal and external factors. However, the combinations of those factors in predicting children’s vocabulary in both languages changed over time. Children’s expressive vocabulary in Polish at younger age was predicted by children’s age, and children’s expressive vocabulary in English was predicted by the amount of children’s language use in English. At older age, children’s receptive and expressive vocabulary in Polish was predicted by children’s phonological processing skills and the amount of their language use in Polish. Children’s receptive vocabulary in English was predicted by their phonological processing skills, while children’s expressive vocabulary size in English was predicted by their phonological and lexical processing skills.

Słowa kluczowe PL
analiza tematyczna
motywacja rodziców
polityka językowa w rodzinie
wychowanie dwujęzycznych dzieci
zdolności językowe
ilość kontaktu z jezykiem
czynniki zewnętrzne związane z dzieckiem
czynniki wewnętrzne związane z dzieckiem
rozmiar słownika dzieci dwujęzycznych
Inny tytuł
Środowisko językowe a rozwój słownictwa polsko-angielskich dzieci dwujęzycznych w Wielkiej Brytanii i Irlandii
Data obrony
2020-12-01
Licencja otwartego dostępu
Dozwolony użytek