Artykuł w czasopiśmie
Brak miniatury
Licencja

ClosedAccessDostęp zamknięty

Urządzanie poza funkcją Pana: neoliberalna racjonalizacja władzy a kryzys autorytetu symbolicznego

Autor
Świrek, Krzysztof
Data publikacji
2018
Abstrakt (PL)

Artykuł zawiera propozycję odczytania Foucaultowskiego pojęcia urządzania w kontekście teorii psychoanalitycznej. Urządzanie jest tutaj rozumiane jako szczególny typ racjonalności władzy, polegający na ekonomizowaniu życia i zapewnianiu dobrobytu populacji przez manipulację warunkami i środkami technicznymi. Ta logika władzy zostaje zestawiona z pochodzącą z psychoanalizy koncepcją funkcji Pana, rozumianą jako sposób funkcjonowania tradycyjnej władzy, którego ważnym elementem jest dostarczanie decyzjom wiążącej sankcji, odnoszenie się do podmiotu jako ośrodka zobowiązań i odpowiedzialności wobec prawa. Logika urządzania odnosi się do norm wydajności i opłacalności, przedstawia decyzje władzy jako wynik ekspertyzy dążącej do optymalizacji procesów społecznych. Artykuł dostarcza przykładów zastosowania logiki urządzania, dzięki którym zostają pokazane ukryte założenia tego typu racjonalności władzy, omijającej funkcję Pana i autorytetu symbolicznego. W finalnej partii tekstu zostają omówione konsekwencje rozprzestrzeniania się logiki urządzania: kryzys autorytetu symbolicznego i dezorientacja podmiotów skonfrontowanych z władzą przedstawiającą się jako czysta racjonalność.

Słowa kluczowe PL
neoliberalizm urządzanie psychoanaliza porządek symboliczny Michel Foucault Jacques Lacan władza symboliczna
Dyscyplina PBN
socjologia
Czasopismo
Miscellanea Anthropologica et Sociologica
Tom
19
Zeszyt
3
Strony od-do
124-141
Licencja otwartego dostępu
Dostęp zamknięty