Samobójstwo dziecka jako fakt prawny i społeczny

W mojej rozprawie prezentuję zjawisko samobójstw dzieci w Polsce i społeczną reakcję na nie, uwzględniając perspektywę socjologiczną i prawną. Na przykładzie warszawskiej pomocy instytucjonalnej przyglądam się trudnościom z jakimi na co dzień spotykają się specjaliści pracujący z małoletnimi oraz rodzice dzieci, które popełniły samobójstwo. Szczególną uwagę kieruję w stronę sytuacji matek w żałobie po samobójczej śmierci ich dziecka, uwzględniając pomoc formalną i nieformalną, na którą mogą liczyć po stracie. W całej pracy opisuję trzynaście historii dziecięcego pozbawienia się życia., dzieci w wieku 13 – 18 lat. Celem moich badań jest przyjrzenie się samobójstwu małoletniego z perspektywy instytucjonalnej i próba wypracowania rekomendacji mogących wzmocnić działania na rzecz zapobiegania samobójstwom. Za podbudowę teoretyczna posłużyły tu koncepcje teoretyczne Émile’a Durkheima, Roberta Mertona oraz Floriana Znanieckiego. W części pierwszej przedstawiam definicję, ogólne pojęcia z zakresu suicydologii oraz analizę statystyk samobójstw dzieci w Polsce i na świecie. Część druga zawiera opis metodologii moich badań. W trzeciej części rozprawy prezentuję wyniki mojej analizy aktów prawnych służących ochronie zdrowia psychicznego dzieci oraz wnioski z badań ankietowych, które przeprowadziłam z warszawskimi specjalistami pracującymi z dziećmi i z młodzieżą, w wieku 7 – 18 lat. Część czwarta składa się z dwóch rozdziałów, które dotyczą matczynego obrazu śmierci samobójczej dziecka i analizy kryminologiczno-socjologicznej poznanych przeze mnie ośmiu przypadków samobójstw dzieci. W doborze respondentek istotne było dla mnie, aby korzystały one z pomocy instytucji pomocowych w stolicy. W piątej części pracy zawarłam wnioski z mojej ostatniej części badań. Przedstawiam samobójstwo dziecka we współczesnych mediach i w Internecie, na przykładzie pięciu historii. Część szósta stanowi zakończenie z wnioskami ogólnymi i moimi rekomendacjami działań na rzecz zapobiegania samobójstwom dzieci w Polsce. Z powodu nielicznych badań suicydologicznych uwzględniających otoczenie dziecka dokonującego samobójstwo, postanowiłam przyjrzeć się dokładniej temu zjawisku. Określenie go jako fakt prawny i społeczny pomaga w interdyscyplinarnym ujęciu tej tematyki. Zbadanie opinii i wypowiedzi rodzin i specjalistów stanowi podstawę do konstruowania skutecznej profilaktyki zachowań suicydalnych.

The dissertation discusses the topic of suicide among children from two perspectives: legal and social. My doctoral dissertation is an attempt to look at the institutional and family approach how to protect children who decided to commit suicide. Particular attention is given to the situation of mothers in mouring after the suicidal death of their teenager. The work includes thirteen stories about children who died becauce of suicide, all of whom were from 13 to 18 years old. The main purpose of my dissertion was to investigate suicides among children as a social problem and creating recommendations for the court system to make national prevention system more efficient in that matter. The disseration is based on the criteria established by Émile Durkheim, Robert Merton oraz Florian Znaniecki. The first part of my paper presents the definitions, general concepts of suicidology and statistics of suicides in Poland and in the world. The second section describes the research methods used in the thesis. The third part of the dissertation presents the results of the analysis of legal acts concerning the protection of children’s mental health in Poland. Moreover this part also includes the survey with Warsaw specialists working with children aged 7 to 18 and their families together with some conclusions. The fourth part contains two chapters describing the results of eight stories, collected in interwiews, about the maternal image of a child’s suicide death. This part presents criminological and sociological analysis of discribing suicides. In selecting the respondents, it was important that they benefited from the assistance of aid institution in Warsaw. The fifth part of my doctoral thesis analyzes suicide among children in the media, including the Internet. The research is based on five stories about teenagers who commited suicide. The sixth part shows the general conclusions and my recommendations about suicide prevention in Poland, especially suicide among children. I decided to analyze this phenomenon due to the few suicidological and criminological studies about children comitting suicide. Defining it as a legal and social fact helps in the interdisciplinary approach to this subject. Discovering the opinions and statements of families and specialists is the base for creating effective children’s suicide prevention.