Problematyka opodatkowania wynagrodzenia arbitrów na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz ustawy o podatku od towarów i usług .

Przedmiotem niniejszej pracy magisterskiej „Problematyka opodatkowania wynagrodzenia arbitrów na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz ustawy o podatku od towarów i usług” jest analiza zjawiska opodatkowania wynagrodzenia arbitrów na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz ustawy o podatku od towarów i usług, a także w świetle umów o unikaniu podwójnego opodatkowania oraz transgranicznego świadczenia usług. Rozważania w powyższym zakresie zostały przeprowadzone w oparciu o polską oraz zagraniczną literaturę naukową, orzecznictwo, a także interpretacje organów podatkowych. Praca została podzielona na dwa rozdziały wstępne oraz trzy rozdziały poświęcone zagadnieniom prawno-podatkowym oraz podsumowanie. W rozdziale pierwszym przedstawiona została instytucja arbitrażu, czyli sądownictwa polubownego. Opisano rys historyczny rozwoju tej instytucji, miejsce sądownictwa polubownego w polskim systemie prawnym oraz różnice i podobieństwa w kontekście pozostałych alternatywnych metod rozstrzygania sporów, a także zwrócono uwagę na zapis na sąd polubowny, który jest umową stron, w której poddają one pod rozstrzygnięcie sądu polubownego spór, który wyniknął z określonego stosunku prawnego lub w związku z nim. W rozdziale pierwszym przedstawiono również podstawowe założenia regulujące postępowanie przed sądem polubownym. Rozdział drugi przedstawia zagadnienia związane z pełnieniem funkcji sędziego sądu polubownego, czyli arbitra. Omówiono wymogi status prawny arbitra, w tym wymóg bezstronności oraz niezależności, a także jego obowiązki i prawa. Rozważania poświęcono również pojęciu receptum arbitrii, czyli umowie łączącej strony z arbitrem, a także ukształtowaniu mandatu arbitra. Na zakończenie rozdziału drugiego przedstawiono aspekty zakończenia stosunku prawnego między arbitrem, a stronami oraz odpowiedzialności odszkodowawczej arbitra. W rozdziale trzecim dokonano analizy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych pod kątem zakwalifikowania przychodów arbitra orzekającego w procesach z partnerami zagranicznym, a także przychodów arbitra orzekającego w procesach z partnerami krajowymi do działalności wykonywanej osobiście, pozarolniczej działalności gospodarczej oraz przychodów z innych źródeł. Przedstawiona została również kwalifikacja przychodów arbitra dokonana przez organy podatkowe. Rozdział czwarty poświęcony jest analizie statusu arbitra jako podatnika na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług oraz interpretacji organów podatkowych. Podjęto również analizę możliwości objęcia zwolnieniem dla drobnych przedsiębiorców arbitrów, którzy nie posiadają wykształcenia prawniczego oraz nie świadczą usług prawnych. W rozdziale piątym została omówiona problematyka podwójnego opodatkowania oraz istota międzynarodowych umów o unikaniu podwójnego opodatkowania, których celem jest eliminacja podwójnego opodatkowania poprzez różnorodne metody, takie jak metoda zliczenia, czy metoda zwolnienia. Przedstawiono również istotę harmonizacji prawa podatkowego Unii Europejskiej oraz podatkowe aspekty usług świadczonych transgranicznie, które istotnie wpływają na swobodny przepływ osób, kapitału i usług. W podsumowaniu przedstawiono propozycję rozwiązania zidentyfikowanych problemów, które ujawnione zostały w niniejszej pracy. W niniejszej pracy posłużono się metodą dogmatyczno-prawną oraz metodę empiryczno-prawną.

The purpose of the present master's thesis Taxation of arbitrators' remuneration under the Personal Income Tax Act and the Value Added Tax Act is to analyze the phenomenon of taxation of arbitrators' remuneration under the Personal Income Tax Act and the Value Added Tax Act, as well as in the light of double taxation treaties and cross-border provision of services. The considerations in this regard have been based on both Polish and foreign scholarly literature, case law, as well as interpretations of tax authorities. The work is divided into two introductory chapters and three chapters devoted to legal and tax issues and a closing remarks. The first chapter gives an overview of the institution of arbitration. In particular, it describes the historical development of this institution, the place of arbitration in the Polish legal system and the distinctions with regard to other alternative methods of dispute resolution, and highlights the arbitration clause, which is an agreement between the parties whereby they submit to arbitration a dispute arising out of or in connection with a specific legal relationship. Chapter one also outlines the basic principles governing arbitration proceedings. The second chapter provides an insight into the issues related to the role of a an arbitrator. The requirements of the legal status of an arbitrator, including the requirement of impartiality and independence, as well as his or her duties and rights, are discussed. The concept of receptum arbitrii, i.e. the contract between the parties and the arbitrator, and the formation of the arbitrator's mandate are also considered. Chapter two concludes with aspects of the termination of the legal relationship between the arbitrator and the parties and the arbitrator's liability for damages. The third chapter analyses the Personal Income Tax Act from the point of view of qualifying the income of an arbitrator ruling on disputes with foreign partners, as well as the income of an arbitrator ruling on disputes with domestic partners, into personally carried out activities, non-agricultural business activities and income from other sources. Furthermore, the qualification of the arbitrator's income by the tax authorities is outlined. The fourth chapter is devoted to an analysis of the arbitrator's status as a taxpayer under the Value Added Tax Act and the tax authorities' interpretations. An analysis is also made of the possibility of extending the VAT exemption provided in article 113 of Value Added Tax Act to arbitrators who do not have a degree in law and do not provide legal services. The fifth chapter discusses the issue of double taxation and the essence of international double taxation treaties aimed at eliminating double taxation through various methods, such as the counting method or the exemption method. The essence of the harmonisation of European Union tax law and the tax aspects of cross-border services, which significantly affect the free movement of persons, capital and services, are also presented. It concludes by proposing solutions to the identified problems revealed in this thesis. This thesis is based on the dogmatic-legal method and the empirical-legal method.