System ochrony praw ludności rdzennej - przypadek Indonezji

Przedmiotem rozprawy doktorskiej jest problematyka związana z ochroną ludności rdzennej w Republice Indonezji. W 2017 r., rząd indonezyjski uznał 1128 grup etnicznych za tradycyjne społeczności masyarakat adat lub społeczności praw tradycyjnych masyarakat hukum adat. Wspólnoty te identyfikowały się również jako ludność rdzenna używając angielskiego odpowiednika indigenous peoples. Organizacja AMAN działająca na rzecz ludności rdzennej w Indonezji oszacowała, że do tych społeczności należy od 50 do 70 milionów Indonezyjczyków. Pomimo, iż Indonezja jest stroną Deklaracji Organizacji Narodów Zjednoczonych o prawach ludności rdzennej z 2007 r., to władze indonezyjskie uznały, że termin „ludność rdzenna” obejmuje wszystkich Indonezyjczyków z wyjątkiem etnicznych Chińczyków. Problem z definicją dotyczącą ludności rdzennej znalazł odzwierciedlenie w wielu aktach prawnych, gdzie zastosowano różne nazewnictwo dotyczące społeczności identyfikującej się jako ludność rdzenna. W Indonezji, za czasów panowania Królestwa Holandii, a także w trakcie prezydentury Sukarno i Suharto, prawa tradycyjnych społeczności były marginalizowane. Wraz ze zmianą ustrojową, jaka miała miejsce w 1998 r., państwo indonezyjskiej rozpoczęło proces uznawania praw ludności rdzennej. Analiza działań władz indonezyjskich na przestrzeni ostatnich dwudziestu lat, dzięki którym we wszystkich regionach państwa z wyjątkiem prowincji Papua i Papua Zachodnia osiągnięto stabilizację i pokój, skłania do wysunięcia tezy, że w Indonezji udało się stworzyć system, w którym żądania społeczności rdzennej zostały zaspokojone nie naruszając szeroko rozumianych interesów państwa. Celem rozprawy doktorskiej jest wykazanie na przykładzie Indonezji, iż implementacja systemu ochrony praw ludności rdzennej jest do pogodzenia z interesami wieloetnicznego państwa takimi jak ochrona suwerenności, majątku państwowego oraz bezpieczeństwa publicznego. Z uwagi na to, że Indonezja jest sygnatariuszem Deklaracji ONZ o prawach ludności rdzennej z 2007 r., badania mają potwierdzić, iż państwo indonezyjskie realizuje postanowienia wymienionej deklaracji. W realizacji problemu badawczego posłużono się metodą jaką jest studium przypadku, ze względu na wyjątkową wieloetniczność i wielokulturowość występującą w Indonezji. W trakcie badań przeprowadzono analizę tekstów oryginalnych takich jak akty prawne, raporty rządowe i instytucjonalne oraz dokumenty pochodzące od organizacji pozarządowych zajmujących się ochroną praw ludności rdzennej. Ponadto przeprowadzono analizę literatury polskiej i światowej obejmującej badany przedmiot. Dodatkowo, w celu uzyskania szczegółowych informacji za dotyczących oceny i zakresu działań zarówno strony rządowej jak i organizacji pozarządowych w zakresie ochrony prawa własności do ziemi ludności rdzennej, przeprowadzono wywiady indywidualne pogłębione z przedstawicielami rządu indonezyjskiego (Narodowej Komisji Praw Człowieka) oraz z reprezentantami organizacji pozarządowych z Indonezji.

The subject of this PhD thesis is the issue of protecting the rights of indigenous peoples in the Republic of Indonesia. In 2017 the Indonesian government recognised 1128 ethnic groups as traditional communities masyarakat adat or traditional rights communities masyarakat hukum adat. These communities have identified themselves as the indigenous peoples of Indonesia. AMAN, which is an organisation that represents and advocates for indigenous peoples’ issues in Indonesia, estimated that there are between 50 and 70 million Indonesians belonging to these communities. Although Indonesia is a party to the United Nations Declaration on the Rights of Indigenous Peoples adopted in the year 2007, it was the Indonesian authorities who recognised that the term „indigenous peoples” refers to all Indonesians except for the ethnic Chinese. The problem with the definition of indigenous peoples has been reflected in numerous legal acts, in which different terms are used to refer to people who identify themselves as indigenous. During the reign of the Dutch in today’s Indonesia as well as the presidency of Sukarno and Suharto the rights of traditional communities were marginalized. Alongside the political system change in 1998, Indonesia started to recognise the rights of indigenous peoples. The analysis of all the activities undertaken by the Indonesian authorities over the last twenty years thanks to which in all regions of the country, with the exception of Papua and West Papua, stability and peace have been established, allows to put forward a thesis that Indonesia has managed to introduce a system in which indigenous peoples’ rights are respected without any breach of interest of the state. The aim of this PhD thesis is to prove, on the basis of Indonesia, that the implementation of the protection of indigenous peoples’ rights system is compatible with the interest of a multiethnic state such as the protection of its sovereignty, state property and public safety. Taking into consideration the fact that Indonesia is a signatory to the 2007 United Nations Declaration on the Rights of Indigenous Peoples, the research is to prove that Indonesia complies with the resolutions of the aforementioned declaration. In order to investigate the research problem, the method of a case study has been used because of the multiethnicity and multiculturalism in Indonesia. During research, an anlysis of original texts such as legal acts, government and institution reports as well as non-governmental organisation documents regarding the protection of indigenous peoples’ rights, has been conducted. Moreover, an analysis of Polish and world literature concerning the researched problem has been made. Additionally, so as to obtain detailed information regarding the assessment and scope of activities undertaken both by the government and non-governmental organisations with regard to the protection of the right to land ownership by indigenous peoples, individual interviews with the representatives of the Indonesian government (National Human Rights Commission, Komnas HAM) and representatives of NGOs in Indonesia have been conducted.