Koncepcja należytej staranności w prawie medycznym

Zgodnie z art. 4 Ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty, lekarz ma obowiązek wykonywać zawód zgodnie ze wskazaniami aktualnej wiedzy medycznej, dostępnymi mu metodami i środkami zapobiegania, rozpoznawania i leczenia chorób, zgodnie z zasadami etyki zawodowej oraz z należytą starannością. Pojęcie należytej staranności do regulacji prawnomedycznych zostało wprowadzone na podstawie art. 355 § 1 Kodeksu cywilnego i powinno być definiowane w ten sam sposób, co należyta staranność w zobowiązaniach z prawa cywilnego. Działanie z należytą starannością stanowi jeden z podstawowych obowiązków podmiotów świadczących usługi z zakresu ochrony zdrowia. Wszelkie działania lekarza w stosunku z pacjentem to obszar o podwyższonej wrażliwości z uwagi na ingerencję w dobra osobiste pacjenta znacznej wagi – przede wszystkim prawo do integralności fizycznej i psychicznej. Wykonywanie wszelkich czynności z zachowaniem określonego standardu staranności umożliwia podmiotom świadczącym usługi z zakresu medycyny uwolnienie się od odpowiedzialności za ewentualnie powstałą szkodę. Do ustalenia, czy w określonym stanie faktycznym możliwe jest przypisanie odpowiedzialności odszkodowawczej, między działaniem a szkodą powinien zachodzić związek przyczynowy określony w art. 361 § 1 Kodeksu cywilnego - czyli konieczne jest przeprowadzenie analizy, czy powstała szkoda może zostać uznana za normalne następstwo działania lub zaniechania. W procesach medycznych zauważalna jest linia orzecznicza, zgodnie z którą przyjmuje się konstrukcję dowodu prima facie, czyli wykazanie jedynie prawdopodobieństwa istnienia związku przyczynowego z uwagi na specyfikę stosunku łączącego pacjenta z podmiotem leczniczy oraz nieunikniony stopień ryzyka przy udzielaniu świadczenia.

According to Article 4 of the Law on the Profession of Physician and Dentist, a doctor is obliged to practice his profession in accordance with the indications of current medical knowledge, the methods and means available to him for the prevention, diagnosis and treatment of diseases, in accordance with the principles of professional ethics and with due diligence. The concept of due diligence in medical law regulation was introduced on the basis of Article 355 § 1 of the Civil Code and should be defined in the same way as due diligence in civil law obligations. Acting with due diligence is one of the basic obligations of health care providers. Any action performed by a doctor in relation to a patient is an area of heightened sensitivity due to the interference with the patient's personal rights of considerable importance - primarily the right to physical and mental integrity. Performing all actions with a certain standard of care allows medical providers to free themselves from liability for any damage that may occur. In order to determine whether, in a particular state of facts, it is possible to assign liability for damages, there should be a causal link between the action and the damage, as defined in Article 361 § 1 of the Civil Code - that is, it is necessary to analyze whether the resulting damage can be considered a normal consequence of the action or omission. In medical trials, a line of jurisprudence is noticeable, according to which the construction of prima facie evidence is adopted, i.e., the demonstration of only the probability of the existence of a causal relationship, given the specifics of the relationship between the patient and the healthcare provider and the unavoidable degree of risk in providing the service. Translated with DeepL.com (free version)