Komunikacja na lekcji z dziećmi w wieku wczesnoszkolnym zróżnicowana ze względu na płeć nauczyciela i uczniów

Komunikacja jest nieodłącznym elementem życia każdego człowieka, a w kontekście edukacji, szczególnie na poziomie wczesnoszkolnym, ma fundamentalne znaczenie w procesie kształtowania postaw, relacji oraz efektywności nauczania. Niezwykle istotną rolę w komunikacji na lekcji zajmuje nauczyciel, który pełni funkcję osoby nie tylko przekazującej swoją wiedzę, ale również mentora oraz przewodnika. Sposób prowadzenia niego rozmowy z dziećmi, wpływa nie tylko na dynamikę lekcji, ale także na poczucie bezpieczeństwa i wsparcia uczniów. W niniejszej pracy została podjęta próba analizy tego, w jaki sposób płeć nauczyciela oraz uczniów wpływa na sposób komunikacji podczas lekcji w klasach wczesnoszkolnych. Podczas analizy szczególną uwagę zwrócono na to, jak komunikują się nauczycielki i nauczyciele, a także czy różnicują swoje podejście w zależności od płci uczniów. Przeprowadzone badania bazują na obserwacjach lekcji, wywiadach uczniami oraz nauczycielami. Zostały one przeprowadzone w dwóch klasach I oraz dwóch klasach III w podwarszawskich szkołach podstawowych. Przeprowadzone przeze mnie badania wykazały, że płeć nauczyciela wpływa na sposób prowadzenia lekcji oraz interakcje z uczniami. Ponadto, płeć uczniów również ma znaczenie, ponieważ nauczyciele nieświadomie różnicują sposób, w jaki z nimi rozmawiają, co może wynikać z zakorzenionych społecznie stereotypów dotyczących ról płciowych. Badanie zwraca również uwagę podnoszenie świadomości nauczycieli na w zakresie ich własnych uprzedzeń oraz stylów komunikacyjnych, co może przyczynić się do bardziej sprawiedliwej efektywnej komunikacji w klasie.

Communication is an inseparable element of every person's life, and in the context of education, especially at the early school level, it is of fundamental importance in the process of shaping attitudes, relationships and teaching effectiveness. The teacher plays an extremely important role in classroom communication, not only as a person imparting knowledge but also as a mentor and guide. The way the teacher interacts with children affects not only the dynamics of the lesson but also the students' sense of security and support. In this study, an attempt was made to analyze how the gender of the teacher and students influences the method of communication during lessons in early school classes. Particular attention was paid to how male and female teachers communicate, as well as whether they differentiate their approach depending on the gender of the students. The research is based on observations of lessons and interviews with students and teachers, conducted in two first-grade and two third-grade classes in primary schools near Warsaw. My research has shown that the gender of the teacher affects the way of conducting the lesson and interactions with students. Additionally, the gender of the students also matters, as teachers unconsciously differentiate the way they communicate with them, which may result from socially ingrained gender role stereotypes. The study also highlights the importance of raising teachers' awareness of their own biases and communication styles, which can contribute to more equitable and effective communication in the classroom.