Analiza dogmatycznoprawna art. 299 k.k.

Pranie pieniędzy charakteryzuje się złożoną strukturą kryminologiczną, której podstawowym elementem jest występowanie tzw. czynu bazowego, z którego pochodzą „zabrudzone” środki. Jest to zjawisko niezwykle szkodliwe społecznie, ponieważ pozwala przestępcom korzystać z zysków ze swojej nielegalnej działalności w sposób niezakłócony i pod pozorem legalności. Ustawodawca dokonał typizacji prania pieniędzy w art. 299 k.k. Przepis ten zawiera dwa podstawowe typy czynu zabronionego oraz dwa typy kwalifikowane, karalność przygotowania, szczególną instytucję przepadku, a także klauzulę czynnego żalu. Podobnie jak samo zjawisko jest on wieloelementowy, natomiasts jego wykładnia wywołuje na tyle istotne rozbieżności w doktrynie oraz orzecznictwie, że konieczne było podjęcie przez Sąd Najwyższy dwóch uchwał w składzie siedmiu sędziów, w tym jednej nadano moc zasady prawnej. Wiele wątpliwości jednak pozostało nierozstrzygniętych. W konsekwencji obywatele, a w szczególności uczestnicy obrotu gospodarczenie, znajdują się w sytuacji niepewności prawa co do zakresu obowiązywania normy prawnokarnej. Przyczyny tego stanu rzeczy są wielorakie, ale z pewnością w pewnym stopniu należy do nich zaliczyć niedbałość w procesie legislacyjnym. Trudno bowiem inaczej wytłumaczyć powstanie w doktrynie kilkunastu rozbieżności interpretacyjnych normy prawnej typizującej, jakkolwiek złożony, ale jeden czyn zabroniony.

Money laundering is characterized by a complex criminological structure of which the basic element is the so-called predicate offence from which the tainted funds originate. This is an extremely socially harmful phenomenon because it allows criminals to benefit from their illegal activities undisturbed and under the guise of legality. The legislator criminalised money laundering in art. 299 of the Criminal Code. Like the phenomenon itself, it has many elements, but its interpretation causes such significant discrepancies in the doctrine and case law that it was necessary for the Supreme Court to adopt two resolutions. However, many doubts remain unresolved. As a consequence, citizens find themselves in a situation of legal uncertainty as to the scope of criminal behaviour. There are many reasons for the current situation, but one of them to some extent is certainly carelessness in the legislative process since it is difficult to explain in any other way the scale of discrepancies in the interpretation of the legal norm which criminalizes, however complex, but only one prohibited act.