Potrzeby czy zasoby? Nurty diagnozowania kultury na poziomie gmin

W artykule omawiamy wybrane wyniki badań poświęconych praktykom diagnozowania kultury na poziomie gmin. Rozróżniamy dwie ogólne perspektywy, z których bada się i opisuje uczestników kultury oraz ich relacje z instytucjami kulturalnymi. Perspektywa potrzeb uczestników oznacza w praktyce badanie ich preferencji kulturalnych i oczekiwań odnośnie do działalności instytucji. Implikuje to „jednowymiarowe” ujęcie kulturalnych potrzeb i sprowadza uczestników do roli odbiorców oferty instytucjonalnej. Perspektywa zasobów uczestników kładzie nacisk na ich indywidualne cechy i zbiorowe formy kapitału, które sprzyjają aktywności kulturalnej. Takie podejście przekłada się na bardziej podmiotowe ujęcie uczestników, których postrzega się w większym stopniu jako potencjalnych partnerów instytucji i współtwórców lokalnej kultury.

The paper discusses selected results of a research project on cultural assessments in Polish municipalities. A distinction is drawn between two general approaches to participants in local culture and their relationship with public cultural institutions. The perspective of cultural needs effectively translates into assessing cultural preferences of participants and their expectations concerning the activity of public institutions. Such an approach implies a ‘one-dimensional’ concept of cultural needs and relegates cultural participants to the role of passive recipients. The perspective of cultural resources focuses on individual qualities and collective forms of capital conducive to cultural activity. This approach yields a more empowering picture of cultural participants as potential partners in public institutions and contributors to local culture.