Powody i konsekwencje odejścia od islamu eks-muzułmanów w Niemczech i Szwecji

Celem badań przedstawionych w rozprawie doktorskiej było poznanie powodów i konsekwencji świadomego odejścia od islamu, na przykładzie eks-muzułmanów żyjących w Niemczech i Szwecji. Z ich perspektywy liczne praktyki i wierzenia obecne w islamie są krzywdzące, niesprawiedliwe i godne potępienia. Z tego powodu rozszerzam spojrzenie na badane zjawisko poprzez ujęcie zemiologii – zajmującej się badaniem krzywd. W analizie uwidoczniony został konflikt pomiędzy osobistymi pragnieniami a wartościami islamu – wartościami uznawanymi społecznie i nieodczuwanymi przez badanych, a więc swoiste uwikłanie jednostki w świat społeczno-kulturowy. Wiedza ugruntowana w eksplorowanym materiale empirycznym pozwoliła jednocześnie ukazać, że poczucie wolności i brak poczucia bezpieczeństwa oraz zagrożenie dla życia stały się elementami świata przeżywanego badanych. Prowadzi to do uchwycenia systemu istotności dominującego w islamie z perspektywy byłych muzułmanów.

The research presents the reasons and consequences of consciously leaving Islam, based on examples of ex-Muslims living in Germany and Sweden. According to them, many of the practices and beliefs in Islam are harmful, unfair, and condemnable. Therefore, the research encompasses zemiology, the study of harm. The analysis shows a conflict between personal aspirations and the values of Islam. These values are socially recognized, yet not felt as such by the subjects, and thus represent a specific entanglement of an individual in the socio-cultural world. The knowledge grounded in the explored empirical material at the same time shows that the sense of freedom and the lack of a sense of security and the threat to their lives become elements of their lifeworld.