Reprezentacje uchodźców w polskiej literaturze dziecięcej – przykład dyskursu prouchodźczego

Celem artykułu jest krytyczna analiza dyskursu (KAD) literatury dziecięcej o tematyce uchodźczej, która ukazała się na polskim rynku wydawniczym w latach 2015–2018. Analiza jedenastu publikacji dla dzieci w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym skupia się na głównych toposach, reprezentacjach uchodźców oraz formacjach dyskursywnych, które się w nich pojawiają. Dzięki zastosowaniu metody KAD możliwe było odkrycie niewyartykułowanej wprost w dyskursie prouchodźczym postawy opartej na stereotypizacji uchodźców (figura biednego uchodźcy), asymetryczności relacji czy też neokolonializmie i zakorzenionej w dyskursie „solidarności i współczuciu” czy też dyskursie „bezproblemowej wielokulturowości”. Analiza pozwoliła również na ustalenie relacji pomiędzy dyskursem prouchodźczym a dyskursem antyuchodźczym. Analizowane książki powstały po wybuchu tzw. kryzysu uchodźczego, mają charakter interwencyjny i stanowią odpowiedź na mowę nienawiści i pogardy – kontestują więc dyskurs antyuchodźczy.