Konflikt a przemoc. Zastosowanie art. 207 KK w przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie

Praca doktorska miała na celu wykazanie, że używane w art. 207§1 KK pojęcie „znęca się” ma znacznie węższe znaczenie niż pojęcie „przemocy w rodzinie” zdefiniowane w art. 2 pkt. 2 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie. Błędne jest zatem często w literaturze i publikacjach przedstawianie poglądu, że przemoc w rodzinie jest przestępstwem. Nie ma bowiem w polskim prawie przestępstwa, którego znamiona pokrywałyby się z zakresem definicji przemocy w rodzinie. Dodatkowo praca doktorska wskazuje na posługiwanie się przez sądy rejonowe w orzecznictwie dotyczącym art. 207§1 KK pojęciem konfliktu. W sprawach, w których sprawca zostaje uniewinniony zdarza się, że sądy nazywając relacje łączące strony określają je jako konflikt. Praktyka w ocenie autora pracy jest negatywna. Powoduje bowiem, że sytuacje, które mogą spełniać przesłanki z definicji przemocy w rodzinie są nazywane konfliktem. W dalszej konsekwencji praktyka taka może negatywnie wpływać na ochronę praw osób doznających przemocy, gdyż sprawca będzie miał możliwość powoływania się na ustalenia sądu karnego i wskazywać, że strony pozostają w konflikcie, a nie dochodzi do przemocy w rodzinie. Kolejnym elementem pracy było przedstawienie obowiązującego brzemienia art. 207§1 KK z uwzględnieniem głosów doktryny oraz orzecznictwa w zakresie wykładni pojęcia „znęca się”. W tej części pracy zawarto również statystyki dotyczące skazań z tego artykułu oraz rodzaju orzekanych kar. Osobna część pracy dotyczy opisu badań przeprowadzonych przez autora w roku 2010, a obejmujących analizę akt sądowych spraw prawomocnie zakończonych, a dotyczących art. 207§1 KK. Badania przeprowadzono w 11 sądach rejonowych wybierając jeden sąd z obszaru każdej apelacji mającego siedzibę w mieście, w którym również siedzibę ma sąd apelacyjny. Do badania starano się pozyskać wszystkie prawomocnie zakończone w danym sądzie sprawy z lat 2008 – 2009. Łącznie przebadano 341 spraw. W 21 przypadkach sąd wydał wyrok uniewinniający, z czego w 10 przypadkach w uzasadnieniu wyroku sąd użył określenia konflikt. W żadnym wypadku sąd nie wskazał w jakim znaczeniu używa określenia konflikt oraz nie odniósł się do ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie. Ostatni rozdział pracy został poświęcony zdefiniowaniu używanego w orzecznictwie pojęcia konflikt oraz wskazanie na różnice w znaczeniu określeń konflikt, przemoc w rodzinie, znęcanie. The purpose of this doctoral thesis was to illustrate that the scope of the term “ to mistreat” used in article 207 para 1 of the Criminal Code is in fact narrower than the scope of the term “ violence in the family” as defined in art. 2.2 of Act of 29 July 2005 on counteracting domestic violence. As a consequence the view, which is commonly presented in literature and publications, that violence in the family is a crime is in fact false. The fact is that currently in Polish law there is no offence the constituents of which would be identical to “violence in the family” definition. In addition this doctoral dissertation shows an existence of a trend in regional court decisions mentioning the concept of conflict when relating to art. 207 para 1 cases. Often, when the accused is found not guilty, the court may in fact while defining the relations between the parties refer to the existence of conflict. In the opinion of the author this practice is harmful, because instances where clearly violence in the family occurs are being branded as conflict. As a consequence and in practice persons who fall victim to violence are not protected as the offender can state that in accordance with the judicial decision there was no domestic violence but rather just conflict .