Estetyka protestu: performatywne i symboliczne aspekty trzech współczesnych ruchów protestacyjnych

Praca koncentruje się na analizie, jak ruchy społeczne wykorzystują estetykę i performatywność do wyrażania swoich postulatów, mobilizowania uczestników oraz komunikowania swoich idei. Estetyka protestów jest rozumiana jako zbiór wizualnych i symbolicznych elementów, takich jak kolory, formy, symbole i narracje, które pełnią kluczową rolę w budowaniu tożsamości zbiorowej oraz w oddziaływaniu na odbiorców. Z kolei performatywność odnosi się do działań, gestów i rytuałów wykonywanych podczas demonstracji, które stają się nośnikami politycznego przekazu i wyrazu oporu. W pracy analizowane są trzy różne protesty, które różnią się zarówno pod względem kontekstu, jak i formy. Społeczno-obyczajowe protesty kobiet w Iranie, gdzie estetyka jest silnie związana z performatywnym aktem łamania norm społecznych, co staje się manifestacją oporu. Polityczne strajki Żółtych Kamizelek we Francji opierają się na prostocie i masowości, a wyrazisty kolor kamizelek symbolizuje gniew i frustrację społeczeństwa. Wreszcie Parada Równości w Warszawie, performatywność tego ruchu polega na publicznym manifestowaniu tożsamości, która wcześniej była marginalizowana, oraz na tworzeniu przestrzeni do radosnego świętowania swojej różnorodności. Każdy z tych ruchów ilustruje, jak estetyka protestu przybiera różne formy w zależności od specyfiki kulturowej i społeczno-politycznej.

The work focuses on analyzing how social movements use aesthetics and performativity to express their demands, mobilize participants, and communicate their ideas. The aesthetics of protests are understood as a collection of visual and symbolic elements, such as colors, forms, symbols, and narratives, which play a crucial role in building collective identity and influencing audiences. Performability, on the other hand, refers to the actions, gestures, and rituals performed during demonstrations, which become carriers of political messages and expressions of resistance. The work analyzes three different protests, each differing in context and form. Social and cultural protests by women in Iran, where aesthetics are strongly linked to the performative act of breaking social norms, becoming a manifestation of resistance. The political strikes of the Yellow Vests in France rely on simplicity and mass mobilization, with the distinctive color of the vests symbolizing the anger and frustration of society. Finally, the Pride Parade in Warsaw, where the performativity of the movement involves publicly manifesting an identity that was previously marginalized, and creating a space for joyfully celebrating its diversity. Each of these movements illustrates how protest aesthetics take different forms depending on cultural and socio-political specifics.