Cywilnoprawne mechanizmy ochrony osób z zaburzeniami otępiennymi

Praca badawcza skupia się na analizie czy ubezwłasnowolnienie stanowi podstawową instytucję cywilnoprawnej ochrony osób chorych na Alzheimera oraz ocenie skuteczności tej instytucji. Autorka zauważa, że występowanie zaburzeń pamięci i świadomości u osób starszych staje się coraz powszechniejszym problemem współczesnego społeczeństwa. Rosnąca liczba zachorowań na chorobę Alzheimera i inne zespoły otępienne stanowi dziś wyzwanie nie tylko dla medycyny, ale i prawa. Z tego względu konieczne staje się podjęcie refleksji nad sytuacją prawną tej grupy osób oraz ustalenie, czy obowiązujące obecnie mechanizmy prawa cywilnego służą faktycznej ochronie interesów prawnych osób chorych na otępienie. Pracę oparto na założeniu, że w aktualnym polskim porządku prawnym ubezwłasnowolnienie stanowi podstawową instytucję ochrony cywilnoprawnej osób chorych na zaburzenia neurodegeneracyjne w Polsce. Praca składa się z czterech rozdziałów. Pierwszy rozdział definiuje zaburzenia otępienne, charakteryzuje zachowanie osoby chorej oraz opisuje stan, w jakim osoba ta się znajduje. Drugi rozdział koncentruje się na ewolucji ochrony osób z zaburzeniami otępiennymi zachodzącej na przestrzeni wieków. Autorka przedstawia historię kształtowania się sytuacji prawnej osób chorych na demencję oraz formowania środków prawnych służących ich ochronie, a także zmianę w podejściu do przedmiotu tej ochrony. Trzeci rozdział opisuje wypracowane zarówno na arenie międzynarodowej, ale i krajowej, standardy ochrony praw osób chorych na zaburzenia otępienne. Czwarty rozdział stanowi prezentację oraz ocenę instytucji ubezwłasnowolnienia w polskim systemie prawnym, w szczególności pod kątem jej adekwatności i celowości. Wnioski końcowe zawierają próbę usystematyzowania dokonanych w toku analizy spostrzeżeń oraz próbę udzielenia odpowiedzi na pytanie, czy zgodnie z przyjętym w niniejszej pracy założeniem instytucja ubezwłasnowolnienia stanowi współcześnie jedyny środek ochrony cywilnoprawnej osób chorych na zaburzenia otępienne. Dokonano również oceny czy instytucja ta stanowi odpowiednie narzędzie prawne do ochrony praw i interesów osób chorych na demencję oraz czy jej konsekwencje nie stanowią zbyt silnej ingerencji w sferę prawną tych osób. Na końcu pracy podjęto się także próby sformułowania postulatów de lege ferenda.