Identidade cultural dos açorianos: o conceito de açorianidade no romance Mau Tempo no Canal de Vitorino Nemésio

Azorskość wyrażana poprzez literaturę to sposób, w jaki pisarze azorscy wyrażają swoją insularną kondycję i unikalną tożsamość kulturową w tworzonych przez siebie dziełach. Niniejsza praca bada i aktualizuje pojęcie azorskości, odnosząc się zarówno do aspektów kulturowych, jak i ideologicznych. W dysertacji analizujemy sposób “istnienia w świecie” Azorczyków, zarówno w obrębie archipelagu, jak i poza nim. Głównym celem pracy jest rozpoznanie i analiza śladów azorskości obecnych w powieści Mau Tempo no Canal autorstwa Vitorina Nemésio. Ponadto, badanie ma na celu ustanowienie związku między twórczością literacką a przestrzenią geograficzną, poprzez rozpoznanie i badanie wpływu oraz znaczenia krajobrazu, ziemi i morza w kształtowaniu i utrzymywaniu tożsamości azorskiej. Przyjęte w pracy podejście metodologiczne ma charakter interdyscyplinarny, łącząc różne dziedziny nauki, takie jak antropologia, socjologia, geopoetyka i geografia.

Azorean identity represented in literature shows how Azorean writers express their insular condition and unique cultural identity in their works. This study explores and updates the notion of Azorean identity, addressing both cultural and ideological aspects, and analyzing the way Azoreans “exist in the world”, both within and outside the archipelago. The main objective of the dissertation is to recognize and analyze the traces of Azorean identity present in the novel Mau Tempo no Canal by Vitorino Nemésio. Additionally, the study aims to establish a relationship between literary creation and geographical space, recognizing and investigating the influence and importance of the landscape, land, and sea in the formation and maintenance of Azorean identity. The methodological approach adopted in the dissertation is interdisciplinary, combining various fields of study, including anthropology, sociology, geopoetics, and geography.

A açorianidade representada na literatura indica a maneira como os escritores açorianos expressam a sua condição insular e a identidade cultural própria nas suas obras. O trabalho explora e atualiza a noção de açorianidade, abordando tanto os aspetos culturais quanto ideológicos, e analisa a forma de “estar no mundo” dos açorianos, tanto dentro quanto fora do arquipélago. O principal objetivo da dissertação consiste em reconhecer e analisar os traços da açorianidade presentes no romance Mau Tempo no Canal de Vitorino Nemésio. Além disso, o estudo fundamenta-se em estabelecer uma relação entre a criação literária e o espaço geográfico, reconhecendo e averiguando a influência e a importância da paisagem, da terra e do mar na formação e manutenção da identidade açoriana. A abordagem metodológica adotada na dissertação é de natureza interdisciplinar e conjuga várias áreas de estudo, entre outros, antropologia, sociologia, geopoética e geografia.