The Rendition of the Emotional Impact of Charles Dickens’ Oliver Twist in Selected Modern Polish Translations

Prezentowana praca magisterska podejmuje próbę ustalenia, które ze współczesnych polskich tłumaczeń zdołało najlepiej odzwierciedlić wpływ emocjonalny książki Karola Dickensa p.t. Oliver Twist. Na początku autorka pracy przedstawia kontekst historyczny książki w jej kulturze źródłowej oraz docelowej, w poszukiwaniu wskazówek w celu ustalenia co sprawia, że pisarstwo Dickensa wpływa na emocje czytelników. Następnie wprowadzone zostaje pojęcie serii translatorskiej. Autorka omawia wszystkie polskie wydania Olivera Twista i ich edycje, co pozwala wybrać trzy pełne tłumaczenia, które kwalifikują się do analizy porównawczej. Są to tłumaczenia Agnieszki Glinczanki, Katarzyny Surówki oraz anonimowe tłumaczenie zredagowane przez Barbarę Mirowską. W rozdziale czwartym autorka definiuje elementy odziaływania emocjonalnego oraz wykorzystuje zasady ekwiwalencji dynamicznej opracowanej przez Eugene'a Nidę do ustalenia kryteriów analizy. W kolejnej części analizowane są trzy polskie przekłady pod kątem podobieństwa efektu emocjonalnego, naturalności języka oraz więzi czytelnika z narratorem. Wyniki pokazują różny stopień ekwiwalencji osiągnięty przez każdą tłumaczkę, ostatecznie wyłaniając wersję Glinczanki jako najlepiej oddającą oddziaływanie tekstu Dickensa na emocje czytelnika.

The following paper attempts to establish which of the contemporary Polish translations rendered the emotional impact of Charles Dickens' writing in Oliver Twist the most effectively. Firstly, the author of the paper provides the historical context of the book in its source and target culture in search of clues to discover what made Dickens' writing influential. The next section introduces the notion of a translation series and presents all of the existing Polish translations of Oliver Twist and their editions, which allows the author to select three unabridged versions most suitable for a comparative analysis — Agnieszka Glinczanka's, Katarzyna Surówka's, and an anonymous translation edited by Barbara Mirowska. In the fourth chapter, the author defines the elements of emotional impact and uses Eugene Nida's principles of “dynamic equivalence” to determine the criteria of analysis. In the next part, the three Polish translations are analyzed in terms of the similarity of the emotional effect, the naturalness of language, and the connection between the reader and the narrator. The results showcase different degrees of equivalence achieved by each translator, ultimately revealing Glinczanka as the one who managed to produce a text of comparable emotional impact to Dickens.