Wspólna Polityka Bezpieczeństwa i Obrony - nowa strategia początkiem końca?

Artykuł podejmuje kwestie rozwoju Wspólnej Polityki Bezpieczeństwa i Obrony UE w 2016 r. Autorzy koncentrują się na analizie konsekwencji najważniejszych w kontekście tej polityki wydarzeń 2016 r.: przyjęcia Globalnej Strategii Polityki Zagranicznej i Bezpieczeństwa dla UE (EGS), utrzymującego się kryzysu wokół napływu imigrantów, wyników brytyjskiego referendum w sprawie wyjścia z Unii (Brexitu) oraz decyzji warszawskiego szczytu NATO w sprawie kooperacji Sojuszu z Unią. Po przedstawieniu strategicznego kontekstu i głównych uwarunkowań rozwoju WPBiO w 2016 r., charakteryzują pokrótce przebieg finalizacji prac nad EGS oraz omawiają i oceniają jej główne punkty. Dodatkowo analizują też najważniejsze inicjatywy zgłoszone w 2016 r. i zmierzające do ożywienia WPBiO poprzez zainicjowanie rozwiązań polegających na współpracy w ramach mniejszych grup członków UE (stała współpraca strukturalna, „obronne Schengen”). W artykule omówiono również nowe kroki służące rozwojowi kooperacji UE (WPBiO) z NATO, zwłaszcza w sferze operacyjnej, oceniając również (raczej pesymistycznie) perspektywy ich powodzenia. Następnie przedstawiono też zmiany – względnie ograniczone – w ramach współpracy przemysłów obronnych w UE. Artykuł wieńczy przegląd aktywności operacyjnej UE, w nawiązaniu do którego autorzy podkreślają jej rosnącą koncentrację na problemie masowych migracji do Europy oraz tendencję do „optymalizacji” kosztów i obciążeń wiążących się z misjami WPBiO dla członków. W konkluzjach sygnalizują też ryzyko towarzyszące ewentualnej fragmentacji współpracy obronnej w UE w wyniku jej rozwoju poprzez wiele odrębnych struktur (NATO, WPBiO, PESCO lub „obronne Schengen”)

This article examines developments within the European Union’s Common Security and Defence Policy (CSDP) in 2016. Authors focus on analysing the consequences for evolution of CSDP primarily of the adoption of European Global Strategy, results of British referendum on Brexit, continuous immigration crisis and NATO Warsaw summit decisions on cooperation between the Alliance and EU. After presenting strategic context and main determinants for CSDP functioning in 2016, they present briefly the process of formulation of EGS and then discuss its main points. They also analyses efforts taken by some European states to stimulate development of CSDP by initiating some models for cooperation within smaller groups of EU members (i.e. PESCO and “Schengen for defense” initiative). New steps and propositions to deepen and reinvigorate NATO–EU cooperation, particularly within the operational dimension, are also analysed, and their perspectives for success assessed (rather pessimistically). Then developments – relatively moderate in 2016 - within the sphere of defense industry cooperation are presented. The article ends with discussion on EU operational engagement, with growing focus on dealing with immigration crisis and tendency to “optimize” costs and burdens associated with CSDP missions stressed. In conclusion authors signal the risks associated with potential fragmentation of European cooperation by parallel development through too many different structures (NATO, CSDP, PESCO or “Schengen for defense”)