The Struggle for “Trueness” of Buddhism: Internet as a Space of Dialogues and Conflicts in Buddhist Communities of Russia

The dissertation is devoted to the analysis of a wide range of phenomena related to Russian Buddhism and the Internet. Religion in the Internet becomes a popular direction of the humanities researches, however, the case studies of Christianity and Islam strongly prevail over Buddhist ones, not to mention the exploration of the Buddhism in the Russian Internet. That is why from the very beginning my research was performed in explorative manner. In general, the dissertation represents the analysis of both: Internet in Buddhism, and Buddhism in the Internet. In other words, I focused on studying the activities of both: the official Russian Buddhist organizations, as well as laymen and their vigorous activity in the Internet. From such perspective the identity issues of Russian Buddhists and the influence of their peculiarities on what is happening in the Russian-language virtual space come to the forefront. Such approach predetermined two major research questions: (1) who are the Buddhist users of the Russian Internet? (2) how do they use initially neutral Internet technologies and why? The dissertation consists of five chapters. The first two chapters are devoted to the first research question. Taking into consideration the fact that almost all schools and traditions of Buddhism, such as Mahayana and Theravada; Tibetan, Southern and Far Eastern Buddhism, are presented in the Russian language Internet, Chapter I is devoted to the description of Buddhist traditions offline. I demonstrate that various schools of Buddhism today have significant differences in the fundamental questions: “who is Buddha?”, “where does the path of Buddhist practice lead to?”, etc.; and rather look like different religions. Chapter II represents an overview of Buddhism in Russia with more than four centuries of history during which the waves of Buddhism expansion shaped its contemporary state. Today in Russia there are a lot of Buddhist organizations, as well as subcultures connected to Buddhism, which exist in different forms, but mostly do not interact with each other. These communities constitute the variety of Buddhist discourses which can influence the contemporary Buddhist. I propose to differentiate three major discourses of Russian Buddhism: traditional Buddhism, Buddhist modernism, and new religious movements. Traditional Buddhism was shaping in Russian regions of ethnic Buryatia, Kalmykia and Tuva for several centuries, and established Buddhist environment in which laypeople predominantly comprehended Buddhism through traditions, rituals, and numerous sacral objects, as well as by honoring lamas and receiving practical advice from them. The more profound practices in this model are the prerogative of the clergy. The Buddhist modernism in many aspects arose from Russian Buddhology and was finally formed during expansion of various world Buddhist communities to the West, including Russia. In global Buddhist communities the emphasis is made on the adaptation of Buddhist theory and monastic practices for laymen. In such a way, this model focuses on Buddhist theory and practice of meditation, and implies distribution of specialized literature and tours of Buddhist teachers with lectures throughout the world. The new religious movements of Buddhism represent a certain form of religious syncretism of various religions of the East, including Buddhism, often orientalized. These movements establish various subcultures whose members consider themselves as Buddhists. Such diversity of Buddhist discourses is a consequence of democratic character inherent to Buddhism, which from the very beginning excluded pressure from authorities. Therefore, in the contemporary Russia it is rather difficult to speak about a single leader, or dominant Buddhist organization. Answering the first question we can conclude that the Buddhist users of the Russian Internet are heterogeneous Buddhist organizations, often unrelated to each other, guided by different religious principles depending on the Buddhist tradition they belong to. As for Buddhists and their identities, it becomes clear that every user who identifies himself as a Buddhist can have completely different ideas about Buddhist doctrine and the forms in which it should be practiced. That is why I come to the conclusion that, while studying Buddhism and Buddhists in Russia, it is impossible to elaborate a rigid classification and that is why each case and representative in the Internet should be considered contextually. The next three chapters are devoted to the second research question: how do the Buddhist users use initially neutral Internet technologies and why? Chapter III represents an overview of Internet technologies as a qualitatively new space for Russian Buddhism. I followed the popular division of Web 1.0 and Web 2.0. This division made it possible to focus on the logic of the Internet technologies development, which lied in simplification of usage and increase of the number of users for creation, consumption and dissemination of information. Studying the activities of the official Buddhist organizations of Russia in the Internet in Chapter IV, I come to the conclusion that the Internet activity is often predetermined by the need for expansion, or by the problems arisen as a result of the expansion. The Internet facilities to some extent can solve these problems by capturing vivid domains, or self-presentation in order to attract new users, as well as simulating real contact of Buddhist teachers with distant followers of global Buddhist networks. These types of Internet activities vary and depend on the religious characteristics of Buddhist traditions. I come to the conclusion that peculiarities of Mahayana in many aspects block transferring of Buddhist practices in the Internet. Therefore, Mahayana Buddhist organizations either try to overcome these obstacles or limit their actions in the virtual space. Features of Theravada, such as absence of sacred transmissions and greater emphasis on texts, are advantageous for using the Internet. The analysis shows that most of the Buddhist organizations represented in the Internet belong to Buddhist modernism discourse. The lack of interest in the Internet from the traditional Buddhist communities of Russia can be explained by the lack of expansive aspirations, specific religious peculiarities and traditions of interaction. In such Buddhist landscape online an ordinary user while searching for religion in the Internet will more likely encounter “global” Buddhist communities, which occupy central position, rather than traditional Buddhist organizations, which lie on the periphery or are simply absent in the Internet. In chapter V, I present the results of long-term immersion into the Buddhist communities in the social network Vkontakte, where the majority of Buddhist Internet activities take place. The density and intensity of the information and users’ flows in the Buddhism community of Vkontakte justified its choice as the major field for analysis. In course of research, I was able to fix a lot of phenomena, which in general are the result of interrelations of various types of Buddhists and can be described as conflicts and dialogues of the Buddhist communities of Russia in the Internet. It was decided to divide the identified cases into four subsections, where each subsection is designed to describe a specific area of interrelations. The first subsection “Buddhist ideas vs New Age” shows the emergence of conflict interactions due to the different views on Buddhist ideas, when the content hardly connected to Buddhism leads to the struggle for “trueness” and creation of an “expert” community, which “cleans” the image of Buddhism in the Internet. Subsection “Theravada vs Mahayana” presents cases when the “purification” processes turn into the struggle for trueness already within the stable community of Buddhists, and specifically between representatives of Theravada and Mahayana Buddhism. The next subsection “online vs offline” describes conflicts between “ideal” online Buddhism and traditional offline Buddhism. Using these subsections, I show that immersion in the environment of the Internet of Buddhism creates a hyper-reality experience that impacts on religious identity and can lead to changing of opinion, including belonging to a particular Buddhist tradition. The case studies of conflicts are followed by the cases of online cooperation in the form of electronic petitions, where I introduce the attempts of different Buddhist communities to unite against the emerging problems of the Buddhist world. I present two cases emphasizing the complex interrelationships of the Buddhist communities of Russia, which, depending on the ideological component, can lead to either consolidation, or rupture, and affect the potential for joint activities of the Buddhist Internet communities. The cases considered in this dissertation show that the overwhelming majority of the phenomena occurring in the Internet emerge first of all due to the diversity of Buddhism and Buddhists in Russia. The chaotic exploration of the virtual space has formed the above-described Buddhist Internet environment. The lack of interest in the Internet from official Buddhist communities suggests that the current state of affairs is unlikely to change significantly. Nevertheless, the study of the development of Buddhism in the Russian-speaking Internet is of further academic interest, taking into consideration the fact that everyday Internet use throughout the world will continue to grow, and in these conditions the influence of Buddhist Internet communities on Russia’s religious space will also continue to grow and strengthen.

Rozprawa poświęcona jest analizie szerokiego zakresu zjawisk związanych z rosyjskim buddyzmem i Internetem. Religia w Internecie staje się popularnym kierunkiem badań humanistycznych, jednak studia przypadków chrześcijaństwa i islamu zdecydowanie dominują nad naukami buddyjskimi, nie wspominając o eksploracji buddyzmu w rosyjskim Internecie. Dlatego od samego początku moje badania były prowadzone w sposób eksploracyjny. Ogólnie rzecz biorąc, praca stanowi analizę zarówno Internetu w buddyzmie, jak i buddyzmu w Internecie. Innymi słowy, skupiłem się na badaniu działalności zarówno oficjalnych rosyjskich organizacji buddyjskich, jak i świeckich oraz ich energicznej aktywności w Internecie. Z takiej perspektywy na pierwszy plan wysuwają się kwestie tożsamości rosyjskich buddystów i wpływ ich osobliwości na to, co dzieje się w rosyjskojęzycznej przestrzeni wirtualnej. Takie podejście określiło dwa główne pytania badawcze: (1) kim są buddyjscy użytkownicy rosyjskiego Internetu? (2) w jaki sposób wykorzystują początkowo neutralne technologie internetowe i dlaczego? Rozprawa składa się z pięciu rozdziałów. Pierwsze dwa rozdziały poświęcone są pierwszemu pytaniu badawczemu. Biorąc pod uwagę fakt, że prawie wszystkie szkoły i tradycje buddyzmu, takie jak Mahayana i Theravada; Buddyzm tybetański, południowy i dalekowschodni prezentowany jest w rosyjskim języku internetowym, rozdział I poświęcony jest opisowi buddyjskich tradycji offline. Wykazuję, że różne szkoły buddyzmu mają dziś znaczące różnice w podstawowych pytaniach: „kto jest Buddą?”, „Dokąd prowadzi ścieżka praktyki buddyjskiej?” Itp .; i raczej wyglądają jak różne religie. Rozdział II przedstawia przegląd buddyzmu w Rosji z ponad czterema wiekami historii, podczas którego fale ekspansji buddyzmu ukształtowały jego współczesny stan. Obecnie w Rosji istnieje wiele organizacji buddyjskich, a także subkultur związanych z buddyzmem, które istnieją w różnych formach, ale w większości nie wchodzą ze sobą w interakcje. Wspólnoty te stanowią różnorodność buddyjskich dyskursów, które mogą wpływać na współczesnych buddystów. Proponuję rozróżnić trzy główne dyskursy rosyjskiego buddyzmu: tradycyjny buddyzm, buddyjski modernizm i nowe ruchy religijne. Tradycyjny buddyzm kształtował się w rosyjskich regionach etnicznych Buriacji, Kałmucji i Tuwy przez kilka stuleci, a ugruntowane środowisko buddyjskie, w którym świeccy przeważnie pojmowali buddyzm poprzez tradycje, rytuały i liczne obiekty sakralne, a także honorując lamów i otrzymując od nich praktyczne rady. Bardziej głębokie praktyki w tym modelu są prerogatywą duchowieństwa. Buddyjski modernizm pod wieloma względami wywodził się z rosyjskiej buddologii i ostatecznie powstał podczas ekspansji różnych światowych społeczności buddyjskich na Zachód, w tym Rosji. W globalnych społecznościach buddyjskich nacisk kładzie się na adaptację buddyjskiej teorii i praktyk monastycznych dla świeckich. W ten sposób model ten koncentruje się na buddyjskiej teorii i praktyce medytacji oraz zakłada dystrybucję specjalistycznej literatury i wycieczki buddyjskich nauczycieli z wykładami na całym świecie. Nowe ruchy religijne buddyzmu stanowią pewną formę synkretyzmu religijnego różnych religii Wschodu, w tym buddyzmu, często orientalizowanego. Ruchy te tworzą różne subkultury, których członkowie uważają się za buddystów. Taka różnorodność buddyjskich dyskursów jest konsekwencją demokratycznego charakteru buddyzmu, który od samego początku wykluczał nacisk ze strony władz. Dlatego we współczesnej Rosji trudno jest mówić o jednym przywódcy lub dominującej organizacji buddyjskiej. Odpowiadając na pierwsze pytanie, możemy stwierdzić, że buddyjscy użytkownicy rosyjskiego Internetu są heterogenicznymi organizacjami buddyjskimi, często niezwiązanymi ze sobą, kierującymi się różnymi zasadami religijnymi w zależności od tradycji buddyjskiej, do której należą. Jeśli chodzi o buddystów i ich tożsamości, staje się jasne, że każdy użytkownik, który identyfikuje się jako buddysta, może mieć zupełnie inne pomysły na temat doktryny buddyjskiej i formy, w jakich powinna być praktykowana. Dlatego dochodzę do wniosku, że studiując buddyzm i buddystów w Rosji, nie można opracować sztywnej klasyfikacji i dlatego każdy przypadek i każdego przedstawiciela w Internecie należy rozpatrywać kontekstowo. Następne trzy rozdziały poświęcone są drugiemu pytaniu badawczemu: w jaki sposób użytkownicy buddyjscy używają początkowo neutralnych technologii internetowych i dlaczego? Rozdział III przedstawia przegląd technologii internetowych jako jakościowo nowej przestrzeni dla rosyjskiego buddyzmu. Śledziłem popularny podział na Web 1.0 i Web 2.0. Podział ten umożliwił skupienie się na logice rozwoju technologii internetowych, która polegała na uproszczeniu użytkowania i zwiększeniu liczby użytkowników do tworzenia, konsumpcji i rozpowszechniania informacji. Badając działalność oficjalnych organizacji buddyjskich w Rosji w Internecie w rozdziale IV, dochodzę do wniosku, że aktywność w Internecie jest często z góry określana przez potrzebę ekspansji lub problemy powstałe w wyniku ekspansji. Urządzenia internetowe w pewnym stopniu mogą rozwiązać te problemy, przechwytując żywe domeny lub autoprezentację w celu przyciągnięcia nowych użytkowników, a także symulując rzeczywisty kontakt buddyjskich nauczycieli z odległymi zwolennikami globalnych sieci buddyjskich. Tego typu działania internetowe różnią się i zależą od cech religijnych tradycji buddyjskiej. Dochodzę do wniosku, że osobliwości Mahajany w wielu aspektach blokują przekazywanie praktyk buddyjskich w Internecie. Dlatego organizacje buddyjskie Mahajany albo próbują pokonać te przeszkody, albo ograniczyć swoje działania w przestrzeni wirtualnej. Cechy Therawady, takie jak brak świętych przekazów i większy nacisk na teksty, są korzystne dla korzystania z Internetu. Analiza pokazuje, że większość organizacji buddyjskich reprezentowanych w Internecie należy do buddyjskiego dyskursu modernizmu. Brak zainteresowania Internetem ze strony tradycyjnych społeczności buddyjskich w Rosji można wyjaśnić brakiem rozległych aspiracji, specyficznych osobliwości religijnych i tradycji interakcji. W takim buddyjskim krajobrazie zwykły użytkownik szukający religii w Internecie częściej spotyka „globalne” społeczności buddyjskie, które zajmują centralne miejsce, a nie tradycyjne organizacje buddyjskie, które leżą na peryferiach lub po prostu nie występują w Internecie. W rozdziale V przedstawiam wyniki długotrwałego zanurzenia się w społeczności buddyjskie w sieci społecznej Vkontakte, gdzie odbywa się większość buddyjskich działań internetowych. Gęstość i intensywność informacji i przepływów użytkowników w społeczności buddyzmu Vkontakte uzasadniały jego wybór jako główne pole do analizy. W trakcie badań udało mi się odnotować wiele zjawisk, które w ogólności są wynikiem wzajemnych powiązań różnych typów buddystów i można je opisać jako konflikty i dialogi społeczności buddyjskich w Rosji w Internecie. Postanowiono podzielić zidentyfikowane przypadki na cztery podsekcje, gdzie każda podsekcja ma na celu opisanie konkretnego obszaru wzajemnych powiązań. Pierwszy podrozdział „Buddyjskie idee a New Age” pokazuje pojawienie się interakcji konfliktowych ze względu na różne poglądy na idee buddyjskie, kiedy treści rzadko związane z buddyzmem prowadzą do walki o „prawdziwość” i stworzenie społeczności „ekspertów”, która „oczyszcza” obraz buddyzmu w Internecie. Podrozdział „Theravada vs Mahayana” przedstawia przypadki, w których procesy „oczyszczania” zamieniają się w walkę o prawdziwość już w stabilnej społeczności buddystów, a konkretnie pomiędzy przedstawicielami Buddyzmu Theravada i Mahayana. Następny podrozdział „online vs offline” opisuje konflikty między „idealnym” buddyzmem internetowym a tradycyjnym buddyzmem offline. Korzystając z tych podrozdziałów, pokazuję, że zanurzenie w środowisku Internetu buddyzmu tworzy doświadczenie hiper-rzeczywistości, które wpływa na tożsamość religijną i może prowadzić do zmiany opinii, w tym przynależności do określonej tradycji buddyjskiej. Po studiach przypadków konfliktów następują przypadki współpracy online w formie petycji elektronicznych, w których przedstawiam próby różnych społeczności buddyjskich, by zjednoczyć się przeciwko pojawiającym się problemom świata buddyjskiego. Przedstawiam dwie sprawy podkreślające złożone powiązania buddyjskich społeczności w Rosji, które w zależności od ideologicznego komponentu mogą prowadzić do konsolidacji lub zerwania i wpływać na potencjał wspólnych działań buddyjskich społeczności internetowych. Przypadki rozważane w tej rozprawie pokazują, że przytłaczająca większość zjawisk zachodzących w Internecie pojawia się przede wszystkim z powodu różnorodności buddyzmu i buddystów w Rosji. Chaotyczna eksploracja wirtualnej przestrzeni stworzyła opisane powyżej buddyjskie środowisko internetowe. Brak zainteresowania oficjalnymi społecznościami buddyjskimi w Internecie sugeruje, że obecny stan rzeczy raczej nie zmieni się znacząco. Niemniej jednak badania nad rozwojem buddyzmu w rosyjskojęzycznym internecie są przedmiotem dalszych zainteresowań akademickich, biorąc pod uwagę fakt, że codzienne korzystanie z Internetu na całym świecie będzie nadal rosło, a w tych warunkach wpływ buddyjskich społeczności internetowych na rosyjską przestrzeń religijna będzie się również rozwijać i umacniać.