Aspekty życia codziennego egipskich chłopów na podstawie XVII-wiecznej satyry. Próba poznania historii nieudokumentowanej

Niniejsza praca stanowi próbę przedstawienia różnych aspektów życia egipskich chłopów w XVII wieku. W tym celu przeanalizowano satyrę Yusūfa aš-Širbīnīego Hazz al-quḥūf bi-šarḥ qaṣīd Abī Šadūf (Czaszki wstrząśnięte objaśnieniem kasydy Abū Šadūfa), której tematem jest szeroko pojęte życie na wsi. W części teoretycznej omówiono, w jaki sposób niniejsza praca wpisuje się w obecnie coraz popularniejszą dziedzinę historii, czyli badanie grup dawniej marginalizowanych. Wytłumaczono również, czy i w jaki sposób satyra może stać się materiałem źródłowych do badań historycznych. Następnie, po krótkim wprowadzeniu do historii politycznej siedemnastowiecznego Egiptu i życia na wsi w tamtym okresie, a także przedstawieniu sylwetki autora satyry Yusūfa aš-Širbīnīego oraz charakteru jego dzieła, zajęto się analizą źródła. Lektura Hazz al-quḥūf pozwoliła dokonać próby rekonstrukcji różnorodnych aspektów życia na siedemnastowiecznej egipskiej wsi. Udało się, przynajmniej częściowo, scharakteryzować obyczaje i mentalność chłopów, opisać wykonywane przez nich obowiązki i codzienne prace. Ponadto podjęto próbę nakreślenia życia religijnego fellahów, zarysowano cechy używanego przez nich dialektu, opisano noszone przez nich ubrania, panujące na wsi standardy higieny, a także dokładnie zbadano kulturę kulinarną.

This paper attempts to present various aspects of the life of Egyptian peasants in the 17th century. To this end, it analyses Yusūf aš-Širbīnī's satire Hazz al-quḥūf bi-šarḥ qaṣīd Abī Šadūf (Brains Confounded by the Ode of Abū Shādūf Expounded), the subject of which is rural life in its broadest sense. The theoretical section discusses how the present work fits into the currently increasingly popular field of history, specifically the study of formerly marginalised groups. It is also explained whether and how satire can become source material for historical research. Then, after a brief introduction to the political history of seventeenth-century Egypt and rural life at the time, as well as a presentation of the satire's author Yusūf aš-Širbīnī and the nature of his work, the source text was analysed. The reading of Hazz al-quḥūf let the authoress of the paper reconstruct various aspects of life in the seventeenth-century Egyptian countryside. It has been possible, at least in part, to characterise the customs and mentality of the peasants, to describe the duties they performed and their daily work. In addition, an attempt has been made to outline the religious life of the fellahs and the features of the dialect they used, describe the clothes they wore, the standards of hygiene that prevailed in the countryside, and thoroughly examine the culinary culture.