Access To Customer Bank Account Data. Strengthening Competition In Retail Payment Services

Praca rozpoczyna się wprowadzeniem do zmian, jakie zaszły w ostatnich latach na europejskim rynku usług płatniczych, w szczególności w związku z wejściem na ten rynek nowych, pozabankowych dostawców usług płatniczych. Wydarzenie to zrewolucjonizowało rynek, ponieważ nowi dostawcy wprowadzili nowe, innowacyjne usługi, które zapewniają klientom niespotykany dotąd poziom wydajności i prostoty obsługi płatności. Autorka skupia się w pracy na nowych produktach oferowanych w obszarze detalicznych usług finansowych, takich jak płatności online czy usługi agregacji informacji o koncie i opisuje kluczowy wkład, do którego nowi dostawcy tych usług muszą mieć dostęp, aby móc oferować swoje produkty, a mianowicie dane bankowe swoich klientów. Główną związaną z tym trudnością jest fakt, że ten kluczowy wkład pozostaje w rękach banków, które – jako operatorzy rachunków bankowych – są jedynymi podmiotami, które mają nieograniczony dostęp do danych bankowych swoich klientów. Autorka analizuje reakcję europejskich banków na wejście na rynek usług płatniczych nowych dostawców oraz ich zachowanie wobec nowych konkurentów, zwłaszcza w zakresie ich woli udostępnienia kluczowych danych dotyczących rachunków bankowych ich klientów. W tym kontekście autorka szczegółowo opisuje trudności z wejściem na rynek i ryzyko wykluczenia z rynku, z jakimi zetknęli się niebankowi dostawcy usług płatniczych oraz sposób w jaki to doprowadziło do konieczności interwencji regulacyjnej w tym zakresie. Prawo dostępu do danych kont bankowych klientów przez licencjonowanych zewnętrznych dostawców usług płatniczych zostało ustanowione poprzez interwencję regulacyjną w Drugiej Dyrektywie o Usługach Płatniczych (Payment Service Directive; PSD2), która weszła w życie w 2018 roku. Autorka przekonuje, że chociaż PSD2 z pewnością odniosło pewne sukcesy w zapewnieniu pozabankowym dostawcom usług płatniczych dostępu do danych o kontach swoich klientów, nadal napotykają oni przeszkody w uzyskaniu dostępu do ich kluczowych danych i nadal istnieje ryzyko wykluczenia ich z rynku. Ponieważ pewne przepisy PSD2 pozostawiają pole do interpretacji, niektóre europejskie banki nadal blokują swoim konkurentom dostęp do kluczowych danych. W konsekwencji nowi, pozabankowi dostawcy nie są w stanie oferować swoich usług na wielu rynkach europejskich, co ogranicza wybór klientów, innowacyjność i poziom konkurencji na rynku usług płatniczych. Na tym tle autorka analizuje czy istnieją inne mechanizmy prawne, które mogłyby wzmocnić proces otwierania rynku usług płatniczych tam, gdzie podejście regulacyjne wykazało pewne ograniczenia. Głównym celem pracy jest zweryfikowanie, czy europejskie prawo konkurencji, pełniące rolę uzupełniającą w stosunku do regulacji sektorowych, mogłoby przynieść rozwiązanie. Autorka skupia się na koncepcji nadużycia pozycji dominującej, biorąc pod uwagę skoncentrowaną Anna Woźniak, Summary of the thesis Access-to-account rule of Payment Service Directive 2 in the context of the essential facilities doctrine strukturę europejskiego rynku usług płatniczych, tradycyjnie zdominowaną przez dużych graczy, takich jak banki. Autorka podejmuje próbę ustalenia czy koncepcja odmowy dostaw, w szczególności wypracowana na jej podstawie doktryna obiektów kluczowych (essential facilities doctrine), może służyć jako narzędzie prawa konkurencji, które wsparłoby rozwiązanie utrzymujących się problemów dotyczących poziomu konkurencji związanych z dostępem do danych rachunków klientów na europejskim rynku usług płatniczych. Ponieważ doktryna ta wywodzi się z koncepcji nadużycia pozycji dominującej, autorka podejmuje próbę zdefiniowania rynku właściwego oraz analizuje, czy banki kontrolujące dane bankowe swoich klientów mogą faktycznie mieć pozycję dominującą na tym rynku i czy ich odmowa przyznania konkurentom dostępu do danych bankowych ich klientów może stanowić nadużycie pozycji dominującej. Głównym pytaniem badawczym niniejszej pracy jest to, czy zaproponowany przez autorkę sposób interpretacji poszczególnych kryteriów ugruntowanej doktryny obiektów kluczowych pozwala na zastosowanie jej w celu żądania dostępu do danych rachunków bankowych, które posiadają pewne szczególne cechy odróżniające je od danych w bardziej ogólnym sensie. Aby odpowiedzieć na główne pytanie badawcze, autorka analizuje także inne kwestie. Autorka weryfikuje, czy w świetle obowiązujących regulacji sektorowych dla europejskiego rynku usług płatniczych, prawo konkurencji można uznać za komplementarne podejście do rozwiązywania utrzymujących się problemów związanych z poziomem konkurencji. Ponadto autorka w pracy bada czy istnieją wystarczające wady systemowe w samej PSD2, które wskazują na potrzebę sięgnięcia do alternatywnych mechanizmów prawnych w celu przyznania dostępu do rachunku i danych bankowych. Badana jest również możliwość interpretacji doktryny obiektów kluczowych w sposób, który pozwalałby na jej zastosowanie do danych. Autorka analizuje poszczególne kryteria doktryny, które zostały ugruntowane w orzecznictwie sądów Unii Europejskiej. W pierwszej kolejności autorka bada, czy dane dotyczące rachunków bankowych klientów można uznać za niezbędne, ponieważ nie istnieje dla nich substytut w odniesieniu do konkretnego wykorzystania gospodarczego przewidzianego przez dostawcę, który ubiega się o dostęp do nich. Następnie analizowane jest kryterium nowego produktu, które wymaga wykazania, że odmowa udostępnienia danych uniemożliwia pojawienie się nowego produktu lub usługi. Ponadto autorka bada, czy odmowa udostępnienia obiektu prowadzi lub może wyeliminować wszelką skuteczną konkurencję na rynku wtórnym. Autorka proponuje konkretną interpretację tych kryteriów, tak aby były one bardziej odpowiednie dla nowego typu obiektów kluczowych takich jak dane, i weryfikuje, czy ta proponowana interpretacja może służyć do zastosowania doktryny o obiektach kluczowych do wkładu w postaci danych bankowych klientów. Anna Woźniak, Summary of the thesis Access-to-account rule of Payment Service Directive 2 in the context of the essential facilities doctrine W ostatnim rozdziale pracy autorka wykazuje, że PSD2 i jego zasada dostępu do rachunku może w niektórych przypadkach być niewystarczająca do rozwiązania wciąż istniejących problemów europejskiego rynku usług płatniczych związanych z konkurencją i może zajść konieczność jego uzupełnienia o mechanizmy dostępu na zasadach prawa konkurencji. Autorka przekonuje, że doktryna obiektów kluczowych może służyć jako alternatywa, która będzie uzupełniać istniejący reżim regulacyjny PSD2, o ile kryteria doktryny będą interpretowane w sposób zaproponowany przez autorkę, który według niej pozwala na zastosowanie doktryny w stosunku do rynków, w których dostęp do danych odgrywa kluczową rolę.

The thesis begins with introducing the changes which have occurred in the past years on the European market of payment services, in particular in relation to the entry to the market of new, non-bank providers of payment services. This event has revolutionized the market in that the new providers have introduced new, innovative services which demonstrate a disruptive effect on the market, as they tend to bring an unprecedented level of efficiency and simplicity of payment services to customers. The author focuses on the new products offered in the field of retail financial services such as online payments or account information aggregation services and describes the key input that the new providers of those services need to be able to offer their products: access to their customers’ bank account data. The main concern around this is that this key input remains in the hands of banks that – as account operators – are the only entities with unrestricted access to their customers’ account data. The author analyses the reaction of many European banks to the entry to the market of payment services of new providers and their behaviour towards their new competitors, especially in relation to their willingness to share the access to the key input of customers’ bank account data. In this context, the author describes in detail the difficulties with entering the market and the foreclosure risks which the non-bank providers of payment services have experienced and how this has led to the necessity of a regulatory intervention in this field. The right to access the customers’ account data by licensed third party providers of payment services has been established through a regulatory intervention in Payment Service Directive 2 (PSD2) that came into force in 2018. The author argues that while PSD2 has certainly had some success in grating non-bank providers access to their customers’ account data, they continue to face obstacles in obtaining access to their key input and the risk of foreclosing them from the market persists. As certain provisions of PSD2 leave room for interpretation and for manoeuvre, some European banks continue to block their competitors from accessing the key input. As a consequence, the new, non-bank providers are not able to offer their services on many European markets, creating significant disadvantages in terms of customers’ choice, innovation and competition on the market of payment services. Against this background, the author analyses whether some other existing legal mechanisms could be applicable to reinforce the process of opening the market of payment services where the regulatory approach has demonstrated some limitations. The main objective of the thesis is to verify whether the European competition law, which has a complementary role towards sector- specific regulation in addressing market failures, could provide a feasible solution. The author focuses on the concept of abuse of dominance, considering the stifled market structure of payment services traditionally dominated by large incumbent players such as banks. The author attempts to determine whether the refusal to supply concept, in particular the essential facilities doctrine developed on its basis, could serve as the competition law tool to address Anna Woźniak, Summary of the thesis Access-to-account rule of Payment Service Directive 2 in the context of the essential facilities doctrine the remaining competition issues related to access to customers’ account data on the European market of payment services. As that doctrine derives from the concept of abuse of dominance, the author attempts to define the relevant market, analyses whether banks controlling their customers’ account data could be in fact dominant on that market and whether their refusal to grant competitors access to customers’ account data could amount to abuse of a dominant position. The main research question of this thesis is whether the approach for interpreting the individual criteria of the well-established concept of the essential facility proposed by the author allows for applying it to access to bank account data, which bear certain particular features that distinguish it from data in a more general sense. To address the main research question, the author studies also other aspects. She analyses whether in the light of the existing sector-specific regulation for the European market of payment services, competition law may be considered as an alternative approach to address the persisting competition issues. Further, she determines if there are sufficient systemic shortcomings of PSD2 which indicate the need for reaching to alternative legal mechanisms to grant access to account and to account data. And finally, the possibility to interpret the well-established essential facilities doctrine in a way that would allow for its application to data is studied. The author analyses the individual criteria of the doctrine which were established in the jurisprudence of the Courts of the European Union. First it is being studied whether customers’ bank account data can be considered indispensable, in that it does not have a substitute with regard to the particular economic usage envisaged by the petitioner who claims access. This is followed by an analysis of the new product requirement which requires demonstrating that the refusal to grant access to data prevents the emergence of a new product or a service. Further, the author studies whether the refusal to grant access to a facility leads or is likely to eliminate all effective competition on the secondary market. The author proposes a specific approach on how to interpret the above criteria of essential facilities doctrine to be more suitable for new type of facilities such as data and verifies whether this proposed interpretation could serve to apply the essential facilities doctrine to the particular input of customers’ account data. The thesis is concluded by indicating that PSD2 and its access to account rule may in some cases be insufficient to address the remaining competitive concerns of the European market of payment services and that it may be necessary to complement it with access mechanisms on the basis of competition law. The author argues that the essential facilities doctrine could serve as an alternative, complementing the existing regulatory regime of PSD2, as long as the criteria of the doctrine are interpreted in a manner proposed by the author which are deemed more suitable to the particular conditions of data-reliant markets.