Essays on trade and foreign direct investment

Autor
Gurshev, Oleg
Promotor
Cieślik, Andrzej
Data publikacji
2024-09-23
Abstrakt (PL)

Po wydarzeniach historycznych lat osiemdziesiątych i dziewięćdziesiątych piętnaście byłych republik radzieckich rozpoczęło proces przechodzenia od gospodarki centralnie planowanej do gospodarki kapitalistycznej. Ważną częścią tego procesu była znaczna liberalizacja i decentralizacja zewnętrznej działalności gospodarczej, która nie była już prowadzona wyłącznie przez państwo, ale przez rosnącą liczbę prywatnych podmiotów i firm. Nowo powstałe niepodległe państwa podjęły w różnym stopniu liczne reformy mające na celu prywatyzację handlu międzynarodowego i dalszy rozwój (re)integracji gospodarczej z sąsiadami. Ze względów administracyjnych i politycznych nowo utworzone rządy rozpoczęły regularne gromadzenie i publikowanie danych związanych z przepływami kapitału, własnością kapitałową i handlem transgranicznym. W rezultacie, w literaturze ekonomicznej rośnie liczba badań, głównie empirycznych, poświęconych badaniom nad bezpośrednimi inwestycjami zagranicznymi (BIZ) i handlem międzynarodowym w kontekście nowo powstałych rynków, ponieważ gospodarki byłego Związku Radzieckiego były pozbawione kapitału w porównaniu z krajami w Europie Zachodniej i po drugiej stronie Atlantyku. Istniejące prace, które badają działalność inwestycyjną firm wielonarodowych (MNE) w wyżej wymienionych gospodarkach, koncentrują się na kwestiach związanych z alokacją regionalną, technologicznymi efektami zewnętrznymi, barierami wejścia na rynek, a ostatnio - przenoszeniem zysków. Zawarte w niniejszej pracy badania zwracają szczególną uwagę na makroekonomiczne uwarunkowania napływu kapitału zagranicznego (np. traktaty integracyjne, sankcje, poziom kapitału ludzkiego). Z drugiej strony, nowo powstałe państwa stanęły przed wyzwaniem ponownego nawiązania wzajemnych stosunków handlowych. W związku z tym przedstawiona w niniejszej pracy analiza danych handlowych (zarówno ex-ante, jak i ex-post) bada trwającą odbudowę powiązań gospodarczych między niektórymi byłymi republikami. Ich badanie, z wyjątkiem bardzo nielicznych prac, pozostawało w dużej mierze słabo rozpoznanym tematem w ciągu ostatniej dekady. Główny cel niniejszej pracy jest bezpośrednio związany z badaniem związków przyczynowo-skutkowych między różnymi zmiennymi makroekonomicznymi (wyposażenie czynników produkcji, traktaty integracyjne, sankcje, zewnętrzne bariery wejścia na rynek itp.) w odniesieniu do działalności inwestycyjnej przedsiębiorstw wielonarodowych i handlu międzynarodowego. Powiązane cele obejmują szczegółowe badania roli wyposażenia w zasoby czynników produkcji, identyfikację motywów BIZ, analizę wzorców handlowych, przegląd polityk gospodarczych oraz kwantyfikację tła politycznego. Wyniki badań zawartych w pracy pozwalają na wyciągnięcie szeregu interesujących wniosków. Po pierwsze, badania empiryczne, potwierdzają istotne znaczenie motywu dążenia do efektywności (lub wertykalnego) dla napływu bezpośrednich inwestycji zagranicznych w krajach bałtyckich i na Ukrainie; oraz mieszane (horyzontalny i wertykalny) motywy napływu bezpośrednich inwestycji zagranicznych w Rosji. Motyw wertykalny jest związany z istniejącymi różnicami w kosztach wykwalifikowanej siły roboczej lub kapitału fizycznego. Ze względu na trwające przemieszczanie zysków w obie strony i przenoszenie zysków do krajów takich jak Cypr, Luksemburg i Holandia, niektóre z naszych ustaleń wskazują, że różnice w poziomach kapitału fizycznego są bardziej wiarygodnym wskaźnikiem, jeśli chodzi o identyfikację wertykalnego motywu BIZ. Powiązane ustalenia obejmują obserwację BIZ dokonywanych w celu omijania ceł w krajach bałtyckich, brak wpływu niestabilności politycznej w danych ukraińskich, znaczenie wielkości rynku i powiązań gospodarczych w Rosji, polityki podatkowej oraz negatywnego wpływu sankcji z 2014 r. Ponadto przedstawiona analiza ex-post danych dotyczących handlu dwustronnego z Armenią, Białorusią, Kazachstanem i Kirgistanem podkreśla znaczenie handlu wewnątrzbranżowego w sektorach wytwarzających produkty nisko przetworzone, takich jak przemysł rolno-spożywczy, produkty mineralne i metale między członkami Euroazjatyckiej Unii Gospodarczej. Ponadto, stwierdzone, że niedawno podpisane (2010–2017) preferencyjne umowy handlowe były przede wszystkim stymulowały import, natomiast w przypadku traktatu z Wietnamem jego skutki były najbardziej znaczące i trwałe. Co więcej, przedstawiona analiza ex-ante danych handlowych z Tadżykistanu i Uzbekistanu wskazuje na istnienie znaczących korzyści, jeśli wspomniane gospodarki wejdą do Euroazjatyckiej Unii Gospodarczej w porównaniu z integracją z Chinami lub Iranem. Poza tym udokumentowane zostało również istnienie wspólnych powiązań handlowych między Tadżykistanem, Turcją i resztą Azji Środkowej.

Abstrakt (EN)

Following the historical events of 1980s and 1990s, the former fifteen Soviet republics have embarked on the process of transition from a centrally planned economy to a capitalist one. An important part of this process entailed considerable liberalization and decentralization of external economic activities, which were now conducted not by the state, but rather by a growing number of private agents and firms. The newly created independent states have, at various degrees, undertaken numerous reforms aimed at the privatization of international commerce and further development of economic (re-)integration with their neighbours. Due to administrative and policy considerations, the newly established governments have begun regular collection and publishing of data related to capital movements, equity ownership, and cross-border trade. As a result, the economic literature has seen an expanding body of predominantly empirical research devoted to the study of foreign direct investment (FDI) and trade in the context of newly established markets. Because the former Soviet economies have been capital-deprived in comparison to their neighbours in Western Europe and across the Atlantic. The existing body of work that studies the investment activity of multinational firms (MNEs) in the aforementioned economies has focused on issues related to regional allocation, technological spillovers, market entry barriers, and more recently - profit shifting. The featured research in this thesis pays significant attention to macroeconomic determinants of incoming foreign equity (e.g. integration treaties, sanctions, human capital levels). On the other hand, the newly formed states were challenged with the re establishment of trade relations between each other. Hence, the featured analysis of trade data in this thesis (both ex-ante and ex-post) explores the ongoing restoration of economic links between some of the former republics. The scrutiny of which, with the exception of very few studies, has remained largely untouched throughout the last decade. The principal goal of this thesis is directly related to the study of causal relationships between various macroeconomic variables (factor endowments, integration treaties, sanctions, external barriers to market entry, etc.) vis-a-vis the investment activity of MNEs and international trade. Related objectives include a detailed study of factor endowments, identification of FDI motives, analysis of trade patterns, review of economic policies, and quantification of political background. The findings of this thesis are severalfold. First, we find widespread empirical evidence that supports the existence of an efficiency-seeking (or vertical) motive for inward FDI across the Baltics and Ukraine; and a mixed (horizontal and vertical) motive for inward FDI in Russia. The vertical motive is driven by the existing cost differences in either skilled labor or physical capital. Because of the ongoing round-tripping and profit shifting with destinations such as Cyprus, Luxembourg, and the Netherlands some of our findings argue that differences in physical capital levels are a more reliable indicator when it comes to the identification of aggregate vertical FDI activity. Related findings include the observation of “tariff-jumping” FDI in the Baltics, the absence of political stability effects in Ukrainian data, the importance of market size and economic links in Russia, taxation policies, and the negative impact of 2014 sanctions. Further, the presented ex-post analysis of the bilateral trade data from Armenia, Belarus, Kazakhstan, and Kyrgyzstan highlights the importance of intra-industry trade in low-processing sectors such as agri-food, mineral products, and metals between the Eurasian Economic Union members. We find that the recently signed (2010 – 2017) preferential trade agreements have been primarily beneficial for imports, where the treaty with Vietnam had the most significant and persistent economic effect. Further, the featured ex-ante analysis of trade data from Tajikistan and Uzbekistan indicates the existence of considerable gains if the aforementioned economies ascend to the Eurasian Economic Union in comparison to integration with China or Iran. Besides, we also document the presence of shared trade links between Tajikistan, Turkey, and the rest of Central Asia.

Słowa kluczowe PL
transformacja gospodarcza
bezpośrednie inwestycje zagraniczne
firmy wielonarodowe
stabilność polityczna
wyposażenie w zasoby czynników produkcji
inwestycje dwustronne
integracja euroazjatycka
handel międzynarodowy
regionalizm
umowy o wolnym handlu
model grawitacji
Estonia
Łotwa
Litwa
Rosja
Ukraina
Azja Środkowa
WTO
Inny tytuł
Eseje o handlu oraz zagranicznych i bezpośrednich inwestycjach zagranicznych
Data obrony
2024-10-07
Licencja otwartego dostępu
Dostęp zamknięty