Twarzą w twarz z przeszłością na podstawie powieści Tibora Cseresa Zimne dni oraz Pála Závady Egy piaci nap

Celem pracy jest zmierzenie się z przeszłością i dokonanie rozrachunku wobec tragedii, które miały miejsce w czasie drugiej wojny światowej i zaraz po. Moja praca licencjacka napisana jest na podstawie dwóch książek. Pierwszą z nich są Zimne Dni (Hideg napok, 1964) Tibora Cseresa a drugą Egy piaci nap (2016) Pála Závady. Powieść Tibora Cseresa opowiada o trzech dniach w Nowym Sadzie w styczniu, 1942 roku, kiedy zabito prawie trzy tysiące osób, w szczególności Serbów i Żydów. Natomiast, druga powieść opisuje odradzający się antysemityzm zaraz po zakończeniu drugiej wojny światowej, której kulminacją był również opisany w książce pogrom w Kunmaradas. Obie powieści zaliczają się do literatury rozrachunkowej i dzięki nim możemy dowiedzieć się, zdać sobie sprawę z ogromu krzywd, które wyrządzono raptem niecałe 100 lat temu wobec społeczności serbskiej i żydowskiej. Obie powieści opowiadają historie oparte na faktach i pokazują, do czego może doprowadzić podsycana atmosfera linczu, uczucie niepewności i nakręcana spirala nienawiść i agresji wobec innych. Co więcej, celem jest pokazanie, iż rozrachunek z przeszłością jest bardzo ważny, aby każdy naród mógł pójść na przód i żeby nigdy więcej okrucieństwa opisane w obu powieściach nie powtórzyły się.

The aim of the work is to face the past and to come to terms with the tragedies that took place during the Second World War and immediately after. My thesis is based on two books. The first is Cold Days (Hideg napok, 1964) by Tibor Cseres and the second is Egy piaci nap (2016) by Pál Závada. Tibor Cseres's novel tells the story of three days in Novi Sad in January, 1942, when almost three thousand people, in particular Serbs and Jews, were killed. In contrast, the second novel describes the resurgence of anti-Semitism immediately after the end of the Second World War, which also culminated in the Kunmaradas pogrom described in the book. Both novels belong to the literature of reconciliation and through them we can learn, realise the enormity of the injustices that were committed against the Serbian and Jewish communities less than 100 years ago. Both novels tell stories based on facts and show what a fuelled atmosphere of lynching, a feeling of insecurity and a spiral of hatred and aggression towards others can lead to. Moreover, the aim is to show that coming to terms with the past is very important for any nation to move forward and that the atrocities described in both novels should never be repeated.