Wydatki publiczne na świadczenia rzeczowe opieki długoterminowej w Polsce – konwergencja czy dywergencja na poziomie województw

Różnice przestrzenne w zaawansowaniu procesów starzenia demograficznego ludności Polski, sugerują występowanie silnego regionalnego zróżnicowania popytu na usługi opieki długoterminowej, w tym na świadczenia rzeczowe (usługi pielęgnacyjno-opiekuńcze). Obserwowane obecnie zróżnicowanie demograficzne województw jak również konwergencja bądź dywergencja określonych czynników demograficznych istotnych z punktu widzenia potrzeb opiekuńczych powinny więc wpływać na oszacowania poziomu wydatków publicznych na opiekę długoterminową, w tym również na zmniejszanie bądź zwiększanie dyspersji regionalnej w tym zakresie. Celem artykułu jest identyfikacja kluczowych zmiennych kształtujących poziom wydatków publicznych na świadczenia rzeczowe opieki długoterminowej sektora ochrony zdrowia i pomocy społecznej oraz zbadanie występowania konwergencji bądź dywergencji tychże wydatków w ujęciu regionalnym. W badaniu wykorzystano trzy miary konwergencji: sigma, beta – absolutną i beta warunkową. Do weryfikacji statystycznej istotności wybranych zmiennych wykorzystano metodę regresji panelowej na danych rocznych dla województw.

The spatial differences in the ageing process of the Polish population suggest the occurrence of a strong differentiation in the demand for long-term care, including in-kind benefits (nurs-ing and care services). The currently observed demographic differentiation of voivodeships, also the convergence or divergence of the demographic factors, should impact the estimates of public long-term care expenditure, including a decrease or increase in regional disper-sion. The aim of the article is the identification of key variables that influence the level of public expenditure on long term care in-kind benefits in both the healthcare and social wel-fare sector and to study occurrences of convergence or divergence in terms of regions. In the analyses three convergence measures were used: σ, β-absolute and β-conditional. The panel regression method on annual data for voivodships was used to verify the statistical signifi-cance of the selected variables.