Nowe technologie w rękach artysty? Wybrane aspekty innowacji w malarstwie Jana van Eycka w świetle najnowszych badań

W pracy podjęto próbę analizy twórczości Jana van Eycka w świetle przeprowadzonych obserwacji własnych i dostępnych źródeł literaturowych. Analizę przeprowadzono pod kątem zastosowania przez artystę nowoczesnych technologii, pozwalających mu na wprowadzenie nowatorskich rozwiązań opartych na zdobyczach ówczesnej nauki. Szczególny nacisk położono na analizę stosowanych przez Jana van Eycka wielowymiarowej perspektywy, naturalizmu oraz szczegółowości obrazowanych scen. Na podstawie analizy własnych obserwacji dwunastu dzieł Jana van Eycka oraz dostępnych opracowań naukowych poddano weryfikacji hipotezę, że ponadczasowość dzieł artysty wynika z zastosowanych nowoczesnych technologii. W wyniku przeprowadzonych studiów stwierdzono, że nowe technologie w rękach świadomego artysty dają możliwość kreacji dzieł, których oddziaływanie na widza nawet po upływie 500 lat nie traci na aktualności. Najnowsze badania zdają się co raz częściej podkreślać innowacyjność malarza, ale także jego zamiłowanie do nauki. Wydaje się, że podobnie jak w przypadku Leonarda da Vinci to nauka i idące za nią nowe technologie stanowiły fundament do tworzenia dzieł.

The thesis attempts to analyze the work of Jan van Eyck in the light of the conducted own observations and available literature sources. The analysis was carried out in terms of artist's use of modern technologies, allowing him to introduce innovative solutions based on the achievements of the science of the time. Particular emphasis was placed on the analysis of Jan van Eyck's use of multidimensional perspective, naturalism and the detailed nature of the depicted scenes. Based on an analysis of the artist's own observations of twelve of Jan van Eyck's works and available scientific studies, the hypothesis that the timelessness of the artist's works is due to the modern technologies was verified. As a result of the study, it was concluded that new technologies in the hands of a conscious artist provide the opportunity to create works whose impact on the viewer even after the 500 years have passed does not lose its relevance. Recent studies seem to emphasize the painter's innovation, but also his dedication to science. It seems that, as with Leonardo da Vinci, it was science and the new technologies that followed it that entailed the creation of van Eyck’s works.