Proces kształtowania kobiecej podmiotowości. Praca biograficzna. Pedagogiczne studium samorozwoju bell hooks

U podstaw napisania tej książki leżała potrzeba aktualizacji i pogłębienia wiedzy na temat kluczowych pojęć pedagogicznych, rozwoju i podmiotowości. Obszarem refleksji uczyniłam autobiografię bell hooks, afro-amerykańskiej intelektualistki, pedagożki i feministki. Jej biografia to historia Czarnej kobiety, której doświadczenia zostały ukształtowane przez segregację i desegregację rasową w latach 60 i 70 XX wieku w USA. Zarazem jest to biografia, która wpisuje się w dobrze rozpoznawalny model kariery życiowej – awansu społecznego, dokonywany poprzez ścieżkę edukacyjną. W swojej refleksji skupiam się na wskazaniu komponentów tego, co składa się na autobiograficzną opowieść bell hooks; na poszczególne doświadczenia: przeżywane, przywoływane i przechowywane w pamięci, wreszcie: transformujące. Interesuje mnie proces samorozwoju, prowadzący do samoupodmiotowienia. Odzwierciedleniem tego procesu jest praca biograficzna, którą autorka podejmuje w swoich tekstach. Przykład autobiografii bell hooks pokazuje, że praca biograficzna przypomina figurę koła hermeneutycznego. Jej etapy podlegają rekonstrukcji wraz z każdym kolejnym przywołaniem wspomnień i próbą włączenia ich w dotychczasową opowieść o sobie. Proces ten ma charakter rozwojowy, służy samoupodmiotowieniu – osiągnięciu nie tylko, w miarę stabilnego, poczucia tożsamości (wiem, kim jestem), ale również poczucia sprawstwa i samorealizacji (wiem, co mogę).