Les jeux de mots en traduction à travers certains albums de la bande dessinée française Iznogoud de René Goscinny et Jean Tabary

Celem niniejszej pracy jest zbadanie gier słownych w tłumaczeniu francuskiego komiksu o Iznogudzie stworzonego przez René Goscinnego i Jeana Tabary’ego. Część teoretyczna pracy zgłębia szeroko pojęte aspekty związane z komiksami, grami słownymi, tłumaczeniami i strategiami tłumaczeniowymi, a także z humorem. Autorka skupia się na przybliżeniu najważniejszych definicji i teorii dotyczących specyfiki tłumaczenia gier słownych w komiksach, różnych ograniczeń z tym związanych oraz porusza problematykę występowania elementów humorystycznych. Część praktyczna zaczyna się od krótkiego opisu komiksów o Iznogudzie, po których przeprowadzono analizę porównawczą wybranych przykładów w oparciu o francuską wersję komiksów oraz ich przekładów. Autorka koncentruje się na sposobie tłumaczenia gier słownych na język polski opierając się na konkretnych podejściach i strategiach tłumaczeniowych podanych w poprzednich rozdziałach. Ma za zadanie ustalić, czy proces ten przyniósł adekwatne i satysfakcjonujące efekty, które mogłyby przypuszczalnie wpłynąć na odbiór czytelników w kulturze i języku docelowym.

This thesis aims to analyze wordplays in Polish translation of comics series Iznogoud created by René Goscinny and Jean Tabary. In general, the theoretical part explores broad aspects of comics, wordplays, translation and translation strategies, as well as humor. The author focuses on presenting the most important definitions and theories on the specifics of translating wordplays in comics, as well as on the various constraints associated with it. The focus is also given to the role of comics and on humorous elements embedded in the texts. The practical part begins with a brief description of the comic series about Iznogoud and is followed by a comparative analysis of selected examples based on the French version of the comics and their translations. The author focuses on the way wordplays were translated into Polish and investigates them, relying on the chosen translation approaches and strategies given in the previous chapters. This approach is ought to determine whether the process of translation, requiring a certain level of creativity, yielded adequate and effective results. It is also an attempt to verify if these translated outcomes may have presumably influenced readers' reception in the target culture and language.

Le principal objectif de ce mémoire est d’analyser les jeux de mots dans la traduction polonaise de la série de bandes dessinées Iznogoud créée par René Goscinny et Jean Tabary. La partie théorique explore les aspects de base de la bande dessinée, des jeux de mots, de la traduction et des stratégies de traduction, ainsi que de l'humour. Ensuite, il s’agit de présenter les définitions et les théories les plus importantes traitant des spécificités de la traduction des jeux de mots dans les bandes dessinées, ainsi que les différentes contraintes qui y sont associées. L'accent est également mis sur le rôle des bandes dessinées et sur les éléments humoristiques intégrés dans le texte. La partie pratique commence par une brève description de la BD Iznogoud et est suivie d'une analyse comparative. Des exemples sont choisis sur la base de la version française des bandes dessinées et de leurs traductions. L'auteure se concentre sur la manière dont les jeux de mots ont été traduits en polonais. Puis, elle les étudie en s'appuyant sur les approches et stratégies de traduction choisies. Cette approche vise à déterminer si le processus de traduction, qui exige un certain niveau de créativité, a donné des résultats adéquats et efficaces. Il s'agit également de vérifier si ces derniers ont pu influencer la réception des lecteurs dans la culture et la langue cibles.