Arquitectura de la novela española actual (2006-2014)

Rozprawa Architektura współczesnej powieści hiszpańskiej (2006-2014) bada współczesną powieść hiszpańską rozumianą jako proza w pełni zanurzona w teraźniejszości, a więc ściśle związana z aktualnym kontekstem społecznym, kulturalnym, gospodarczym, technologicznym i językowym. W myśl najważniejszej hipotezy mojej pracy znaczna część tak zdefiniowanych powieści opisuje i eksploruje rzeczywistość w sposób podobny do innych mediów, przez co stopniowo staje się bardziej artefaktem współczesnej kultury niżli jednorodnym dziełem sensu stricte literackim. Analizowane przeze mnie dzieła opublikowane zostały w latach 2006-2014, a zatem po ukazaniu się powieści Nocilla Dream Agustína Fernández Mallo, która stała się w Hiszpanii zarzewiem debaty na temat współczesnego powieściopisarstwa. Rozprawa bada możliwości przekładu reguł analizy architektonicznej na dziedzinę teorii literatury. Rozważam więc, czy i w jakich warunkach metodologia opierająca się na teoriach architektury i narratologii „postklasycznej” staje się funkcjonalna w badaniach literackich. Zastanawiam się także, czy można wyodrębnić dominujące środki stylistyczne we frapujących mnie powieściach poprzez badanie ich elementów składowych i konstrukcyjnych. W tym celu staram się zastosować teorie literaturoznawcze do praktyk literackich aby stwierdzić w jakim stopniu analizowane powieści wykazują wspólne cechy literackie i pozaliterackie, a także czy możliwe jest stworzenie całościowej kategorii estetycznej dla prozy, która czerpie przede wszystkim z kultury współczesnej. Struktura dysertacji odpowiada podstawowym założeniom teorii architektury, dlatego w pierwszym rzędzie przeanalizowane zostały pierwiastki najłatwiej dostrzegalne (parateksty, elementy wizualne itp.), natomiast w dalszych częściach – środki literackie, pokrewieństwa z konkretnymi gatunkami powieściowymi i specyfika głosu narratora. Część analityczna kończy się refleksją o tym, w jaki sposób wszystkie te czynniki organizowane są w spójne struktury. Rozprawa dowodzi, że analizowane powieści są różnorodne pod względem strukturalnym, a charakterystyczne dla nich środki stylistyczne wywodzą się przede wszystkim z estetyki postmodernistycznej. Pokazuje też, że współcześni powieściopisarze hiszpańscy żywo reagują na nowinki technologiczne i nowe media, bowiem ich powieści nieodmiennie pozostają w kontakcie z gwałtownie przeobrażającą się dziś percepcją i wrażliwością czytelników. W tym kontekście, najważniejszą konkluzję rozprawy stanowi teza, że teoria architektury, wykazując szacunek dla idiosynkrazji i niepowtarzalności swych własnych dzieł, stanowi poręczne poznawczo narzędzie do relacjonowania czytelnikom literackiej teraźniejszości.