Organizacja i zarządzanie procesami innowacyjnymi

Oddajemy do rąk Czytelnika kolejną książkę z cyklu Nauka i praktyka innowacji. Jest ona poświęcona problematyce organizacji i zarządzania procesami innowacyjnymi1, czyli kwestiom kreowania, wdrażania, komercjalizacji i dyfuzji innowacji. Główne miejsce zajmują innowacje techniczne, które stanowią przejawy postępu technicznego. Powszechnie uważa się, że postęp techniczny jest współcześnie jedną z trzech – obok popytu i konkurencji – sił motorycznych rozwoju rynków/sektorów gospodarczych. Nie oznacza to oczywiście, że inne rodzaje innowacji są nieistotne w biznesie.Celem książki jest omówienie — na podstawie najnowszej literatury, głównie zagranicznej — podstawowych, aktualnych zagadnień teoretycznych i praktycznych, dotyczących organizacji i zarządzania procesami innowacji w gospodarce. Chodzi również o uporządkowanie tej problematyki. Można uznać tę pracę za kompendium wiedzy naukowej o innowacjach i procesach innowacyjnych z punktu widzenia ich organizacji oraz zarządzania nimi — ze szczególnym uwzględnieniem polskiej gospodarki. Jest tu bowiem sporo odniesień i przykładów z Polski.Istotą biznesu we współczesnym, konkurencyjnym świecie jest stworzenie i rozwijanie strategii oraz organizacji [Doyle, Bridgewater1998]. Oczywiście, nie można oczekiwać strategii w przypadku 2–3-osobowego sklepu lub zakładu fryzjerskiego. Chodzi tu raczej o podmioty średnie, duże i wielkie. Natomiast organizację można w tym wypadku rozumieć na dwa sposoby, tj. jako:1) firmę/przedsiębiorstwo, gospodarstwo rolne, instytucję publiczną czy inny podmiot gospodarczy, który — notabene — powinien zaspokajać potrzeby swoich klientów lepiej niż konkurenci,2) zorganizowane działanie(a), czyli organizowanie, które jest jedną z klasycznych funkcji zarządzania.Strategia i organizacja są domeną zarządzania. Zarządzanie — wg Zieleniewskiego[1976] — to wszelkie działania zmierzające do spowodowania funkcjonowanialudzi i rzeczy zgodnie z celem tego, kto nimi zarządza. Obecnie dominujesystemowe podejście do zarządzania, które wyraża się w traktowaniu działalnościpolegającej na zarządzaniu jako systemu w postaci zbioru elementów o określonejstrukturze i sprecyzowanych relacjach między elementami tego systemu i z otoczeniem[Bogdanienko 2010].Z kolei współcześnie firma, która nie wprowadza innowacji, wcześniej czy późniejwypada z rynku, czyli umiera — jak dosadnie ujął to Freeman [1982]. Twierdzisię wręcz, że kluczem do długofalowego sukcesu przedsiębiorstwa w warunkachnasilającej się konkurencji globalnej jest umiejętne zarządzanie innowacjami.Uważa się, że w zarządzaniu innowacjami (procesami innowacyjnymi) należy odpowiedziećsobie na dwa kluczowe pytania o charakterze organizacyjnym [Pavitt,Tidd, Bessant 1999]:1. Jaką strukturę nadać procesowi innowacji (projekty, zespoły, etapy, zadaniaitd.)? Innymi słowy, chodzi o jego strukturalizację.2. Jak kształtować i rozwijać skuteczne wzorce zachowań uczestników procesu(osób, podmiotów) podczas jego realizacji na bieżąco, na co dzień?W niniejszej książce Autorzy starali się odpowiedzieć na te pytania. Procesinnowacji — jako proces gospodarowania — nie tylko nadaje się do zarządzania,lecz także wymaga zarządzania [Kwiatkowski, Wasilewski 1998].Praca ta składa się z czterech zasadniczych części:•• część pierwszą, wprowadzającą, tworzą rozdziały 1., 2. i 3.,•• część drugą, makroekonomiczną, stanowi rozdział 4.,•• część trzecią, mezoekonomiczną, reprezentują rozdziały 5. i 6.,•• część czwartą, mikroekonomiczną, tworzą rozdziały 7.–12.W ostatnim, 13. rozdziale, zawarto studia przypadków.