Konsensualne sposoby zakończenia postępowania karnego w stosunku do nieletniego sprawcy czynu karalnego

Polski system prawa karnego procesowego przewiduje dwojaki reżim odpowiedzialności w przypadku popełnienia czynu karalnego przez nieletniego sprawcę. Przede wszystkim wobec nieletniego prowadzone jest postępowanie o charakterze wychowawczo-poprawczym przed sądem rodzinnym. Ustawa o wspieraniu i resocjalizacji nieletnich przewiduje jednak możliwość prowadzenia wobec nieletniego postępowania karnego na zasadach ogólnych. Celem niniejszego artykułu jest próba udzielenia odpowiedzi na pytanie, czy wobec nieletniego sprawcy czynu karalnego, w sprawie którego prowadzone jest postępowanie karne przed sądem karnym, możliwe jest zastosowanie jednego z trybów konsensualnych. Dogmatycznej analizie poddane zostały przepisy ustawy o wspieraniu i resocjalizacji nieletnich oraz odpowiednie przepisy Kodeksu postępowania karnego. Wskazano na różnice w odniesieniu do charakteru podstaw prawnych oddania nieletniego reżimowi karnoprocesowemu, omówiono kwestie związane ze zdolnością do podejmowania czynności procesowych, zasygnalizowano problemy związane z rozwojem psychofizycznym nieletnich w kontekście prawa do składania oświadczeń woli, finalnie natomiast przedstawiono argumenty przemawiające za możliwością prowadzenia negocjacji z nieletnimi i dopuszczalnością, w odniesieniu do niektórych przypadków, zakończenia postępowania karnego prowadzonego przeciwko nieletniemu na drodze porozumienia karnoprocesowego.