Narcyzm a funkcjonowanie w relacjach romantycznych

Cechy osobowości partnerów romantycznych odgrywają kluczową rolę w skomplikowanej mozaice, która wpływa na decyzję o wejściu w związek oraz na późniejszą satysfakcję z relacji. Wśród tych cech, narcyzm wydaje się być szczególnie istotny, ponieważ wpływa silnie na relacje społeczne. Narcyzm to wielowymiarowy konstrukt, który obejmuje różne formy, takie jak narcyzm wielkościowy (dążenie do wyjątkowości - podziw, oraz dążenie do dewaluacji innych - rywalizacja) oraz narcyzm wrażliwy. Dotychczasowe badania często koncentrowały się jedynie na wybranych aspektach narcyzmu lub analizowały go w sposób jednokategorialny, nie uwzględniając pełnego spektrum jego odmian. W związku z tym przeprowadzono badanie na próbie 101 heteroseksualnych par. Zbadano, czy zjawisko łączenia się w pary (assortative mating) dotyczy także narcyzmu, przeprowadzając analizę korelacji dla trzech jego form pomiędzy partnerami. Sprawdzono jak poziom danego aspektu narcyzmu jednego z partnerów koreluje z poziomem tego samego aspektu drugiego partnera (np. narcyzm wrażliwy kobiety z narcyzmem wrażliwym mężczyzny itd.). Wbrew hipotezom, nie wykazano istotnych zależności dla żadnego z badanych wymiarów narcyzmu. Korzystając z modelu współzależności aktora i partnera, przeanalizowano, jak poszczególne wymiary narcyzmu wpływają na satysfakcję ze związku obu partnerów. Wyniki samooceny ujawniły tylko jeden istotny efekt aktora: poziom rywalizacji u mężczyzny był negatywnie związany z jego własnym poziomem satysfakcji. Okazało się jednak, że postrzegany poziom narcyzmu u partnera ma znacznie większy wpływ na satysfakcję ze związku niż deklarowany poziom tej cechy, szczególnie w przypadku kobiet. Poziom podziwu, jaki kobieta dostrzegała u swojego partnera, pozytywnie wpływał na jej własną satysfakcję, natomiast dla pozostałych aspektów narcyzmu zależność ta była odwrotna. U mężczyzn kluczowymi czynnikami determinującymi satysfakcję były: ocena poziomu rywalizacji partnerki oraz to, jak partnerka oceniała poziom rywalizacji u mężczyzny. Oba efekty były negatywne. Kontrolowanie wpływu charakterystyk związku, a w przypadku modeli analizujących postrzegany poziom narcyzmu, także deklarowanego poziomu narcyzmu osoby oceniającej, nie wpłynęło na istotność uzyskanych wcześniej wyników.

The personality traits of romantic partners play a crucial role in the complex mosaic that influences the decision to enter a relationship and the subsequent relationship satisfaction. Among these traits, narcissism appears to be particularly relevant, as it strongly influences social relationships. Narcissism is a multidimensional construct that encompasses various forms, such as grandiose narcissism (the striving for uniqueness —admiration, and the desire to devalue others—rivalry) and vulnerable narcissism. Previous research has often focused on selected aspects of narcissism or has only analysed it in a unidimensional manner, not accounting for the full spectrum of its variations. Therefore, a study on a sample of 101 heterosexual couples was carried out. A correlational analysis of the three forms of narcissism between the partners was conducted to see if the phenomenon of assortative mating also applies to narcissism. It was examined how the level of a particular aspect of narcissism in one partner correlated with the level of the same aspect in the other partner (e.g. female vulnerable narcissism with male vulnerable narcissism, etc.). Contrary to the hypotheses, no significant correlations were found for any of the narcissism dimensions examined. Using the Actor-Partner Interdependence Model (APIM), the study analysed how different dimensions of narcissism affect the relationship satisfaction of both partners. The self-reported results revealed only one significant actor effect: the man's level of rivalry was negatively related to his own level of satisfaction. However, the perceived level of narcissism in the partner had a significantly stronger effect on relationship satisfaction than the self-reported level of the trait, particularly in females. A woman's perception of her partner's level of admiration had a positive effect on her own satisfaction, whereas the opposite was the case for other aspects of narcissism. For men, the key factors determining satisfaction were their assessment of their partner's level of rivalry and the female partner's assessment of the man's level of rivalry. Both effects were negative. Controlling for the effect of relationship features and, in the case of models investigating perceived levels of narcissism, the level of narcissism reported by the rater, did not affect the significance of the results obtained earlier.