Arctic identity: global, national and local processes of construction and transformation

Przedmiotem badania są globalne, nacjonalne i lokalne procesy konstrukcji i transformacji tożsamości arktycznej. Korzystając z podejścia dekolonizującego oraz indigenous methodology, projekt uzupełnia braki w odpowiedniej literaturze i ma na celu przyczynienie się do zrozumienia Arktyki jako homeland. Z tego względu, badanie rozwija się w ramach „dekolonizacji”, a nie „postkolonialiazmu”. Chociaż niewiele pisano na temat tożsamości arktycznej, jeszcze rzadziej próbowano zainicjować dialog pomiędzy badaniami w indigenous paradigm (paradygmacie wiedzy ludów rdzennych). Badania nad tożsamością arktyczną często ograniczają się do śledzenia i analizy przykładów empirycznych. Ogranicza się to również wykorzystaniem ankiet, które mają na celu ujawnienie miejsca tej tożsamości w hierarchii innych tożsamości. Jednak takie podejście powoduje raczej swobodne używanie tej kategorii; nie zachęca do krytycznej analizy, ale interpretuje wyniki umieszczając na pierwszym planie nie tożsamość arktyczną, lecz ludzi jako przedmiot badań. Dlatego w tym projekcie jako problem badawczy postrzegana jest tożsamość arktyczna, a nie ludy rdzenne jako przedmiot; jednocześnie, tożsamość jest rozumiana nie jako produkt końcowy, ale ciągły proces. To podejście uważa Arktykę nie za pasywne tło dla tożsamości, ale za proces który się rozwija wraz z tożsamością. Opierając się na materiale, który wynika z połączenia analizy literatury i dokumentów, wywiadów i ankiet, ten projekt ujawnia procesy, przez które powstaje tożsamość arktyczna. Przedstawia on argument, że tożsamość arktyczna powstała w rezultacie jednoczesnych, powiązanych ze sobą procesów terytorializacji, konceptualizacji symbolicznej i instytucjonalizacji na poziomie globalnym, nacjonalnym i lokalnym. Zainspirowane podejściem indigenous metholodogy, wprowadzenie i zakończenie rozdziałów rozpoczęło się od osobistych refleksji. To pokazuje nierozdzielność badań nad tożsamością od osoby samego badacza. Badając tożsamość, badacz nieuchronnie staje przed koniecznością zdefiniowania tożsamości osobistej. Osobiste historie tożsamości i odnośne zmagania rzadko są przedstawione w badaniach, podczas gdy umożliwiają one lepszy wgląd w samo badanie. W związku z tym, takie podejście przyczynia się do wkładu w wiedzę akademicką na temat Arktyki widzianej z perspektywy samej Arktyki. Drugi rozdział łączy pojęcia tożsamości i Arktyki. W nim stwierdza się, że tożsamości nie można skonstruować ex nihilo, ponieważ jest ona zawsze zakorzeniona w pewnych czynnikach primordialnych; Ta część pracy ujawnia charakter tożsamości nie jako stan, ale jako ciągły proces; bada Arktykę jako region o społecznie skonstruowanych, zmiennych granicach. Ponadto, wskazując na dwa rozumienia Arktyki jako homeland i frontier, twierdzi się, że choć często postrzegane są jako konkurencyjne, w rzeczywistości one się uzupełniają. Co więcej, Arktyka jako homeland w szerszym kontekście łączy tożsamości ludów rdzennych i ludzi osiedlonych (settlers) w ramach jednej wspólnej tożsamości. Wreszcie, konceptualizuje się tożsamość arktyczną jako ciągły proces składający się z trzech jednoczesnych procesów terytorialnego, symbolicznego i instytucjonalnego kształtowania. Trzeci rozdział opisuje stosowane metody badawcze i zebrane dane. W nim przedstawia się podejście metodologiczne opracowane przez rdzennych uczonych, które ma na celu zapewnienie bardziej szacownego, etycznego i korzystnego podejścia do kwestii ludów rdzennych. Pozwala rdzennym uczonym na dekolonizację teorii, rozwijanie własnych metodologii i stosowanie własnej epistemologii. W związku z tym, koncepcja tożsamości arktycznej jest postrzegana jako oparta na dwóch ustalonych tradycjach wiedzy, zachodniej i tradycyjnej. W ten sposób praca opiera się na rodzimych i „osiedlonych” doświadczeniach z Arctic homeland tak samo jak na zachodnich koncepcjach cywilizacji, tożsamości i regionu. Rozdział czwarty bada procesy za pośrednictwem których pojawia się globalna tożsamość arktyczna. Opracowana w perspektywie longue durée, Arktyka pojawiła się w latach 80. XX wieku jako odpowiedź na globalne wyzwania, których źródłem była globalizacja i koniec zimnej wojny. Chociaż Arktyka jest pełna pojęć rywalizacji, ostatecznie jest rozumiana w kategoriach wspólnej odpowiedzialności w obliczu zmian klimatycznych, zanieczyszczenia środowiska i praw człowieka. Przyszły rozwój tożsamości arktycznej zależy jednak w dużym stopniu od zdolności i chęci zainteresowanych stron do prowadzenia skutecznego dialogu. Chociaż tożsamości w Arktyce mają heterogeniczny charakter, wspólna tożsamość arktyczna prawdopodobnie wzmocni się w przyszłości stymulowana przez rosnące zaangażowanie państw niearktycznych w sprawy arktyczne. Może ona jednak opierać się raczej na kontraście i othering niż na wspólnych podstawach. Rozdział piąty koncentruje się na tożsamości arktycznej w kontekście nacjonalnym rosyjskim. Wykazuje on silny charakter regionalny, ponieważ ludy rdzenne nie są jedynymi interesantami w Arktyce. Tożsamość arktyczna nie zmieniła się z biegiem czasu: nie jest innowacyjna i obojętna, nadal wykorzystuje symbole i koncepcje utworzone we wcześniejszych okresach historycznych. Jednak dziś ma na to wpływ debata na temat arktycznej zony Rosji. Taki konflikt wewnętrzny pokazuje, że kwestie tożsamości arktycznej są bardziej znaczące w samej Rosji. Choć przejawia się na arenie międzynarodowej, tożsamość arktyczna w samej Rosji jest słaba. Jest to zatem zarówno szansa, jak i zagrożenie dla tożsamości narodowej. Z jednej strony pozwala na pokojową współpracę z Zachodem. Z drugiej strony kwestionuje granice terytorialne, symboliczne i instytucjonalne, które wzmacniają tożsamość Rosji w oparciu o kontrast z Zachodem. Rozdział szósty wykorzystuje przypadek Republiki Sacha (Jakucja) w celu demonstracji roli tożsamości arktycznej jako koncepcji dekolonizującej i rewitalizującej. Ten poziom jest najbardziej demonstracyjny dla analizy. Sacha (Jakucja) jest postrzegana jako podwójne peryferie na Dalekiej Północy i Dalekim Wschodzie. Jednak udało jej się rozwinąć swoją tożsamość arktyczną niezależnie od centrum. Autonomia i zdolność do konstruowania i przekształcania tożsamości sprawia, że Sacha (Jakucja) jest raczej cywilizacyjnym pograniczem niż peryferią. To wykazało zakres lokalnych zdolności do adaptacji i reagowania na globalne wyzwania. Arctic homeland jest zatem koncepcją dekolonizującą, pomagającą przywrócić poczucie przynależności, godności i fate control. Jako narzędzie do rewitalizacji prawdopodobnie ma się rozwijać w ramach szerszych procesów dekolonizacyjnych. Włączenie lokalnej tożsamości do globalnych procesów tożsamości arktycznej zapewni jej rolę ziemi ojczystej, a nie tylko jako źródła zasobów energetycznych. Dlatego tożsamość arktyczna stanie się istotna w przyszłości. Rozdział siódmy łączy wyniki rozprawy. W nim starano się zrozumieć, w jaki sposób koncepcja tożsamości arktycznej może przyczynić się do dekolonizacji akademickiej Arktyki i jak może pomóc w zrozumieniu tożsamości na pograniczu cywilizacyjnym. Podejście dekolonizujące jest bardzo istotne dla badań Arktyki. Istnieje potrzeba zbadania alternatywnych genealogii, które rzucą wyzwanie kolonialnym reprezentacjom panującym w obecnej wiedzy akademickiej. Rdzenni uczeni przedstawiają pogląd na Arktykę jako homeland, konceptualizując paradygmat metodologiczny ludów rdzennych i wiedzę równie znaczącą i cenną jak i wiedza zachodnia. Koncepcja tożsamości arktycznej, która łączy takie dychotomie, jak Wschód i Zachód, homeland i frontier, rdzenne i osiadłe pomaga połączyć dwa różne systemy wiedzy i światopoglądy. Arktyka, umiejscowiona między tradycjami, państwami i cywilizacjami, daje możliwość myślenia i działania poza granicami lokalności. W środowisku akademickim pokonuje ona paradygmat kolonialny, który często wspiera zacofanie, izolację i narracje frontieru. Arctic homeland zapewnia codzienny kontekst i podstawę tożsamości społecznej, przetrwania kulturowego i życia duchowego. Koncepcja tożsamości arktycznej pozwala na rozwój rdzennej wiedzy naukowej, dając możliwość ćwiczenia głosów rdzennych ludów i sprawia, by były oni słyszane. Jako instrument pozwala ona przekształcić sposób, w jaki ludzie widzą, czują i działają w Arktyce. Ostatecznie, podejście dekolonizujące i indigenous methodology ma na celu wzbogacenie wiedzy akademickiej Arktyki o alternatywne wizje, uczucia i działania. Wreszcie w tym studium twierdzę , że wymiar ludzki powinien być centralnym w badaniach Arktyki. Historia Arktyki jest historią stabilizacji i zapewniania obecności ludzi w jednym z najtrudniejszych środowisk na Ziemi: dlatego człowiek, a nie zasoby energetyczne, powinien być uważany za najważniejszą wartość znalezioną w Arktyce. Zatem to, co definiuje tożsamość arktyczną w jej najszerszym znaczeniu, to człowiek arktyczny, dla którego najzimniejsze zamieszkane miejsce na Ziemi jest najcieplejszym miejscem zwanym Domem. Tytuł programu doktorskiego „Poszukiwanie tożsamości: globalne wyzwania, lokalne tradycje” był sam w sobie potężną sugestią metodologiczną. W duchu programu doktoranckiego w tym projekcie starano się zrozumieć tożsamość arktyczną jako ciągły proces konstrukcji i transformacji, powołany do życia przez globalne wyzwania i wspierany przez lokalne tradycje.

The dissertation explores the global, national and local processes of construction and transformation of the Arctic identity. By drawing on a decolonising, indigenous methodological approach, this project addresses a gap in literature and aims to contribute to the understanding of the Arctic as a homeland. Thus, it is developed within the ‘decolonising’ framework rather than ‘post-colonial’. While not very much has been written on Arctic identity, there have been even less attempts to bring these into conversation with each other in the indigenous paradigm. The research on Arctic identity is often limited to tracing and analysis of empirical examples. It is also limited by use of surveys that aim to reveal its place within the hierarchy of identities. However, this approach leads to a rather loose use of this category; it does not encourage a critical analysis but interprets the results placing in the foreground not the Arctic identity, but people as an object of research. Therefore, this project sees the Arctic identity as a problem to be addressed, not the indigenous people as an object, not as an end-product, but a continuous process. It regards the Arctic not as a passive background for identity, but as forming simultaneously with the identity. Drawing on the material, which stems fr Chapter four discovers the processes through which the global Arctic identity comes to emergence. Developed in longue durée, the Arctic emerged in the 1980s as a response to global challenges forwarded by globalisation and end of the Cold War. Although filled with the notions of contest and rivalry, the Arctic is eventually understood in terms of common responsibility in the face of climate change, environmental pollution and human rights. However, the future developments of Arctic identity are highly dependant on the abilities and willingness of its stakeholders to maintain the efficient dialogue. Although Arctic identities have heterogeneous character, the common Arctic identity will probably strengthen stimulated by growing involvement of non-Arctic states. However, it will perhaps rely on contrast and othering from them rather than on common grounds. Chapter five concentrates on the Arctic identity in the national, Russian context. It demonstrates its strong regional character since indigenous peoples are not the sole stakeholders in the Arctic. The Arctic identity has not changed much over time: not innovative and inert, it still exploits the symbols and concepts formed in earlier periods. However, today it is influenced by the debates on the Russia’s Arctic zone. Such internal conflict demonstrates that the issues of the Arctic identity are more significant within Russia itself. While manifested on the international scene, the Arctic identity is weak within Russia. Thus, it is both an opportunity and threat to national identity. On the one hand, it allows for peaceful cooperation with the West. On the other, it challenges the territorial, symbolic and institutional borders that maintain Russia’s identity built on the contrast to the West. Chapter six uses the case Republic of Sakha (Yakutia) to demonstrate the role of Arctic identity as a decolonising and revitalising concept. This level is the most demonstrative for the analysis. Sakha (Yakutia) is seen as a double periphery in the Far North and Far East. However, it succeeded to develop its Arctic identity independently from the centre. The autonomy and ability to construct and transform its identity makes Sakha (Yakutia) a civilisational borderland rather than periphery. It has demonstrated the scope of local abilities to adapt and respond to global challenges. The Arctic homeland is therefore a decolonising concept, helping to restore the sense of belonging, dignity and fate-control. As a tool for revitalisation, it is probably destined to develop within the frameworks of broader decolonisation processes. Inclusion of local Arctic identity into the global identity processes will ensure its role not as a mere resource frontier but as a homeland. Thus, Arctic identity will remain relevant in the future. Chapter seven pulls together the findings. It strives to understand how the concept of Arctic identity can contribute to the academic decolonisation of the Arctic and how it can help in understanding identity on the civilisational borderland. The decolonising approach is highly relevant for the Arctic studies. There is a need for exploring the alternative genealogies which will challenge the colonial-like representations prevailing in current academic knowledge. The indigenous scholars forward the view on the Arctic as a homeland, conceptualising the indigenous methodological paradigm and knowledge as equally significant and valuable as Western. The concept of Arctic identity which combines such dichotomies as East and West, homeland and frontier, indigenous and settler, helps to bridge two different knowledge systems and worldviews. Located between traditions, states and civilisations, the Arctic provides the opportunity to think and act beyond the borders overcoming the limits of locality. For academia, it is overcoming the colonial paradigm that often supports the backwardness, isolation and frontier narratives. The Arctic homeland provides the everyday context and basis for social identity, cultural survival and spiritual life. The concept of the Arctic identity allows to develop indigenous scholarship, giving opportunities to exercise the indigenous voices and make them heard. As an instrument, it allows to transform the way people see, feel and act in the Arctic. Eventually, the decolonising, indigenous methodological approach aims to enrich the Arctic academic knowledge with alternative visions, feelings and actions. Finally, the study claims that the human dimension should be central in the Arctic studies. The Arctic history is a history of human stabilising and ensuring his presence in one of the harshest environments on the Earth: therefore a human, not minerals, should be considered as the most important resource found in the Arctic. So, what defines the Arctic identity in its widest sense, is an Arctic human, for whom the coldest inhabited place on Earth is the warmest place called Home. The title of the PhD program, ‘Searching for Identity: Global Challenges, Local Traditions’ was itself a powerful methodological suggestion. In the spirit of the PhD program, the project tried to understand the Arctic identity as a continuous process of construction and transformation, brought to life by global challenges and supported by local traditions.