Zjawisko dyskryminacji kobiet w zawodzie kierowcy autobusu na przykładzie pracowników i pracownic zajezdni R-2 ,,Kleszczowa”

Tematem pracy jest sposób traktowania kobiet w zawodzie kierowcy autobusu przez innych pracowników transportu miejskiego oraz pasażerów na przykładzie zajezdni R-2 „Kleszczowa” w Warszawie. Celem pracy jest zbadanie zjawiska potencjalnej dyskryminacji wobec kobiet funkcjonujących w ramach opisywanej profesji. Praca oprócz części wstępnej i zakończenia składa się z trzech zasadniczych rozdziałów. W pierwszym skupiono się na transporcie miejskim jako przedmiocie refleksji socjologicznej oraz roli, jaką pełnią w jego ramach kobiety. W drugim rozdziale przeprowadzono analizę struktury zatrudnienia w transporcie publicznym w Warszawie oraz dotyczącego go prawa pracy, zwyczajów i socjolektu stosowanego przez kierowców. W rozdziale trzecim opisano informacje uzyskane w trakcie wywiadów przeprowadzonych z kobietami i mężczyznami, pracującymi w zawodzie kierowcy autobusu w Miejskich Zakładach Autobusowych, w których wzięło udział łącznie pięć kobiet i trzech mężczyzn. Do realizacji celu badawczego posłużono się dwoma scenariuszami wywiadów. Praca powstała w oparciu o materiały źródłowe, takie jak literatura przedmiotu, akty prawne, regulaminy wewnętrzne Zarządu Transportu Miejskiego oraz informacje dostępne na internetowych forach dyskusyjnych związanych z transportem miejskim. W badaniu zastosowano takie techniki jak: analiza dyskursu internetowego, wywiad swobodny mało ukierunkowany oraz wywiad swobodny. Opracowanie zakończone jest wnioskami dotyczącymi tego z jakimi formami zjawiska dyskryminacji mierzą się kobiety w zawodzie kierowcy autobusu i jakie udogodnienia przysługują im ze strony firmy ze względu na płeć. Ustalenia badawcze wskazują, że dyskryminacja tego typu istnieje w ograniczonej formie, współwystępując z innymi, nie tylko genderowymi aspektami wykluczenia kierowców warszawskiej komunikacji miejskiej, natomiast systemowe wsparcie dla kobiet-kierowców ma jedynie ograniczony charakter.

The subject of this study is the treatment of women in the profession of bus driver by other employees of the municipal transport system and by passengers, using the R-2 bus depot Kleszczowa in Warsaw as a case study. The study aims to investigate the phenomenon of possible discrimination against women in the described profession. In addition to the introduction and conclusion, the thesis comprises three main chapters. The first deals with public transportation as the subject of a sociological study and the role of women in this field. The second chapter contains an analysis of the employment structure in public transport in Warsaw and the relevant labor law, customs, and sociolect of drivers. The third chapter includes information from the interviews conducted with women and men working as bus drivers for the Municipal Bus Company (MZA). Two interview scenarios were used to achieve the research objective. The study relied on source material such as literature on the topic, legal acts, internal regulations of the Warsaw Public Transport Authority, and information from online forums on public transport. The research used Internet discourse analysis, semi-structured interviews, and unstructured interviews. The dissertation concludes with findings on the forms of discrimination faced by women in the bus driving profession and the accommodations offered to them by the company based on their gender. The research findings suggest that such discrimination exists in a limited form and coexists with other aspects of exclusion of women drivers in Warsaw's public transport that are not exclusively gender-specific, however, systemic support for female drivers is limited.