Obrazy pamięci i wiedzy. Fotograficzne reprodukcje dzieł w archiwach i narracjach historii sztuki.

Przedmiotem rozprawy jest geneza fotograficznej reprodukcji dzieła w funkcji narzędzia i medium historii sztuki. Jej ramy chronologiczne obejmują okres od lat 20. dziewiętnastego stulecia, gdy rozpoczęły się w rożnych miejscach na świecie procesy wynajdywania medium, do połowy wieku, gdy ogłoszony został proces kolodionu mokrego, umożliwiający teoretycznie nieograniczoną reprodukcję i proliferację fotografii dzieł. Interpretacji poddane zostały pierwsze obrazy wykonane nie tylko w najważniejszych z perspektywy początków medium krajach, Anglii i Francji, ale też innych krajów, jak Prusy czy Holandia, z uwzględnieniem obszarów kolonialnych. Fotografia od czasów jej wynajdywania znajdowała swe zastosowanie w badaniach nad sztuką i dziedzictwem kultur, choć jej rola w tym zakresie nie została dotychczas poddana systematycznej analizie. Celem pracy była krytyczna rekonstrukcja różnych początków medium, które wynajdowane było właśnie jako reprodukcja innego obrazu. Proces ten zaistniał równolegle z emancypacją i autonomizacją wielu dyscyplin humanistycznych w ramach akademii, w tym historii sztuki. Nie chodzi tu wyłącznie o synchronię zjawisk, przedmiotem analiz stały się głębsze, strukturalne zależności między kształtującym się wówczas paradygmatem wiedzy o sztuce i jej historii, a nowym medium. Zależność tę dostrzec można poddając analizie strukturę fotograficznego archiwum, która kształtuje się we wspomnianym wyżej kluczowym momencie, odzwierciedlając z jednej strony wyłaniający się model historii sztuki, z drugiej ujawniając istotne cechy fotografii. Wymienione procesy ukazany zostały w pierwszych czterech częściach rozprawy na wybranych przykładach fotografii dzieł różnych kultur, wykonanych w różnych miejscach. Piąta ma zaś charakter case study, jest analizą twórczości pisarskiej, fotograficznej i rysunkowej Johna Ruskina, który jest jednym z pierwszych badaczy sztuki, jeśli nie pierwszym w ogóle, świadomie wykorzystującym dawne i nowe media obrazowe, a także gromadzącym archiwum reprodukcji. W jego badawczej praktyce splatają się kluczowe dla tematu rozprawy wątki: początków fotografii w funkcji reprodukcji dzieła, przełomu epistemologicznego, jaki dokonał się przy udziale wprowadzenia nowego medium obrazowania, wreszcie roli, jaką odegrały fotografie, uznane za prawomocne źródło wiedzy i nośnik pamięci w kształtowaniu narracji o sztuce.