Studium tożsamości rosyjskojęzycznych mieszkańców Republiki Mołdawii w XXI wieku

Republika Mołdawii jest państwem o zróżnicowanej strukturze etnicznej i językowej. Duża część społeczeństwa kraju posługuje się na co dzień językiem rosyjskim, język jednak nie zawsze jest wyznacznikiem ich narodowej identyfikacji. W celu zbadania tożsamości tej grupy przeprowadzono badanie jakościowe, składające się z 9 rozbudowanych rozmów. Niniejsza praca jest omówieniem wyników wspomnianego badania. Każdy z rozmówców przybliżył przebieg swego życia, a także podejście do przestrzeni fizycznej w jakiej opisywane wydarzenia były osadzone. Rozmówcy wyrażali głębokie przywiązanie do niektórych elementów mołdawskiego krajobrazu, takich jak skwery i parki miejskie. Równocześnie wspominali o wadach otaczającej ich rzeczywistości, zwłaszcza związanych z jakością infrastruktury. Do tego tematu powrócono przy omawianiu kwestii podejścia do Republiki Mołdawii jako bytu państwowego. To właśnie to państwo było obarczane przez rozmówców winą za opisywane wcześniej niedostatki. W wypowiedziach respondentów zauważono również negatywne podejście do Rumunii, opozycyjne do pozytywnego z reguły odniesienia do ZSRR oraz Rosji. Rozmówcy podczas wywiadów podzielili się swoimi doświadczeniami związanymi również z otoczeniem językowym i kulturowym. Kluczowa okazała się nie tożsamość deklaratywna, a obecność dziedzictwa określonych nacji w życiu respondentów, wyrażanego w wybranych sferach kultury – literaturze, kuchni i muzyce. Muzyka i kuchnia w wielu przypadkach były zdominowane przez elementy mołdawskie, nawet w przypadku rozmówców nie mających związków etnicznych czy rodzinnych z Mołdawią. Te elementy kultury okazały się czynnikiem łączącym te osoby z nową ojczyzną, jaką jest niepodległa Republika Mołdawii. Z przeprowadzonych analiz wywnioskowano, że rosyjskojęzyczni Mołdawianie są grupą przechodzącą głęboki kryzys tożsamościowy ze względu na niezadowolenie z prorumuńskiej rzeczywistości politycznej Republiki Mołdawii, równocześnie bardzo silnie przywiązaną do Mołdawii jako terytorium. Język i kultura rosyjska odgrywają ogromną rolę w ich życiu, nawet jeżeli rozmówcy deklarują inaczej. Przeprowadzone badanie dowiodło również, że znaczenie kultury i języka rosyjskiego zostanie zachowane, gdyż „rosyjskość” jest przekazywana najmłodszym pokoleniom i jest uważana za pomocną w poszerzaniu perspektyw zawodowych

The Republic of Moldova is a country with a diverse ethnic and linguistic structure. A large part of the country's population speaks Russian on a daily basis, but language is not always an indicator of their national identification. In order to study the identity of this group, a qualitative study consisting of 9 extended interviews was conducted. This paper is a discussion of the results of the aforementioned study. Each interviewee detailed the course of his life, as well as his approach to the physical space in which the events described were set. The interviewees expressed a deep attachment to certain elements of the Moldovan landscape, such as squares and city parks. At the same time, they mentioned the shortcomings of the reality around them, especially related to the quality of infrastructure. This topic was returned to when discussing attitudes toward the Republic of Moldova as a state entity. It was the state that was blamed by the interviewees for the shortcomings described earlier. Also noted in the statements of the interviewees was a negative approach to Romania, in opposition to the generally positive reference to the USSR and Russia. During the interviews, the interviewees also shared their experiences related to their linguistic and cultural environment. What turned out to be crucial was not declarative identity, but the presence of the heritage of specific nations in the lives of the interviewees, expressed in selected cultural spheres - literature, cuisine and music. Music and cuisine in many cases were dominated by Moldovan elements, even in the case of interviewees with no ethnic or family ties to Moldova. These cultural elements appeared to be a factor connecting these individuals to their new homeland, the independent Republic of Moldova. The analysis concluded that Russian-speaking Moldovans are a group undergoing a deep identity crisis due to their dissatisfaction with the pro-Romanian political reality of the Republic of Moldova, while at the same time being very strongly attached to Moldova as a territory. The Russian language and culture play a huge role in their lives, even if interviewees declare otherwise. The survey also proved that the importance of Russian culture and language will be preserved, as Russianness is passed on to the youngest generations and is considered helpful in broadening career prospects.