Licencja
La música como fetiche: análisis de los cuentos “El perseguidor” y “Las Ménades” de Julio Cortázar
Abstrakt (PL)
Celem niniejszej pracy jest analiza dwóch opowiadań Julia Cortázara, „El perseguidor” i „Las Ménades” w kontekście muzyki jako fetysza w realiach kapitalizmu. W literaturze krytycznej nie istnieją prace, które w sposób kompleksowy omówiłyby to zagadnienie. W tym celu, w oparciu o teorie Charlesa De Brossesa, Zygmunta Freuda oraz Theodora W. Adorna zostaną wyjaśnione pojęcia fetysza i fetyszyzmu. Osią rozważań w pierwszym rozdziale pracy jest wieloaspektowość zjawiska fetyszyzmu, które począwszy od XVIII wieku ujmowane było z różnych perspektyw badawczych: antropologicznej, psychologicznej i psychoanalitycznej oraz marksistowskiej. Biorąc pod uwagę wszystkie te perspektywy, fetysz definiuje się jako personifikację boskości (De Brosses, 1992), jako obiekt, który wzbudza pożądanie (Freud, 1927) oraz jako towar (Adorno, 2009). Socjologiczno-kulturowa teoria Adorna, wywodząca się z marksizmu, pozwala dostrzec w świecie muzycznym mechanizmy przekształcające jego elementy w fetysze (Adorno, 2009). W dwóch kolejnych rozdziałach poddajemy analizie opowiadania Cortázara, szczególnie podkreślając dynamizm relacji społecznych, które kształtują świat muzyki jazzowej i klasycznej przedstawiony w utworach. Przeprowadzona zostanie ocena mechanizmów rządzących rynkiem muzycznym, które przekształcają jego konstytutywne komponenty w fetysze.
Abstrakt (EN)
The aim of this paper is to analyse two short stories by Julio Cortázar, “El Perseguidor” and “Las Ménades”, in the context of music as a fetish in the realities of capitalism. There are no works in the critical literature that comprehensively discuss this issue. To this end, the concepts of fetish and fetishism will be explained, drawing on the theories of Charles De Brosses, Sigmund Freud and Theodor W. Adorno. The axis of consideration in the first chapter of the thesis is the multifaceted nature of the phenomenon of fetishism, which, from the 18th century onwards, has been approached from different research perspectives: anthropological, psychological and psychoanalytical, as well as Marxist. Taking all these perspectives into account, the fetish is defined as a personification of the divine (De Brosses, 1992), as an object that arouses desire (Freud, 1927) and as a commodity (Adorno, 2009). Adorno's socio-cultural theory, which derives from Marxism, allows us to see mechanisms in the musical world that transform its elements into fetishes (Adorno, 2009). The next two chapters will analyse Cortázar's short stories, particularly highlighting the dynamism of the social relations that shape the world of jazz and classical music depicted in the works. The concluding parts of the paper will provide assessment of the mechanisms that govern the music industry, which transform its constitutive components into fetishes.
Abstrakt (inny)
El objetivo de este trabajo es analizar dos cuentos de Julio Cortázar, El perseguidor y Las Ménades, en el contexto de la música como fetiche en las realidades del capitalismo. No existen trabajos en la literatura crítica que traten exhaustivamente esta cuestión. Para ello, se explicarán los conceptos de fetiche y fetichismo, a partir de las teorías de Charles De Brosses, Sigmund Freud y Theodor W. Adorno. El eje de consideración del primer capítulo de la tesis es el carácter polifacético del fenómeno del fetichismo, que, desde el siglo XVIII, ha sido abordado desde diversas perspectivas de investigación: antropológica, psicológica y psicoanalítica, así como marxista. Teniendo en cuenta todas estas perspectivas, un fetiche se define como una personificación de lo divino (De Brosses, 1992), como un objeto que despierta el deseo (Freud, 1927) y como una mercancía (Adorno, 2009). La teoría sociocultural de Adorno, que deriva del marxismo, permite ver mecanismos en el mundo musical que transforman sus elementos en fetiches (Adorno, 2009). En los dos capítulos siguientes se analizarán los cuentos de Cortázar, destacando especialmente el dinamismo de las relaciones sociales que configuran el mundo del jazz y de la música clásica representado en las obras. Se realizará una valoración de los mecanismos que rigen el mercado musical, que transforman sus componentes constitutivos en fetiches.