Związki spółdzielcze
Abstrakt (PL)
Związki spółdzielcze. W niniejszej pracy autor omawia instytucję związków spółdzielczych, które powstały praktycznie na samym początku polskiego ruchu spółdzielczego. Spółdzielnie tworzyły związki spółdzielcze nie tylko ze względu na umożliwienie sobie pomocy w swej działalności, ale również ze względów patriotycznych. Autor pokazuje, że związki te dobrze służą rozwojowi spółdzielczości, a ich tworzenie wynika z potrzeby samych spółdzielni. Jak również, że pełnią one istotną rolę w funkcjonowaniu spółdzielni na wielu płaszczyznach.Praca ta porusza problematykę, która nie była przedmiotem szczególnego zainteresowania doktryny, a jeszcze w mniejszym stopniu występuje ona w judykaturze, co w praktyce powoduje odmienność poglądów na charakter prawny związków spółdzielczych. Wiedza na ich temat w szerszej części społeczeństwa jest niewielka, a problematyka ta jest trudna i złożona, a rola związków jaką pełnią niedoceniana, co wydaje się być przyczyną powstania pewnej luki w tym zakresie. Potrzeba jej przybliżenia i wypełnienia była jedną z przyczyn wyboru tego tematu przez autora. W pracy tej autor omówił historię polskich organizacji spółdzielczych; tworzenie i kodyfikowanie zasad spółdzielczych, które tworzyły swego rodzaju kodeks dla ruchu spółdzielczego; kształtowanie się związków spółdzielczych w Polsce, po stan obecny w jakim się znajdują. Dokonał w niej także analizy prawnoporównawczej ustaw o spółdzielniach i ich związkach oraz roli i rozwoju historycznego tych związków na przestrzeni lat. Przedstawił aktualne pojęcie i rodzaje związków spółdzielczych; procedurę ich powstania i przesłanki powodujące jego ustanie; ich organizację (w tym stosunek i charakter członkostwa); funkcje oraz uprawnienia i obowiązki. Przedmiotem tej pracy jest również: problematyka Krajowej Rady Spółdzielczej jako związku rewizyjnego dla spółdzielni niezrzeszonych w żadnym związku; specyfika branż spółdzielczych; problemy w działalności związków i perspektywy oraz możliwości zmian kierunków ich działania.Praca ta realizuje cele poznawcze i praktyczne. Postulaty de lege ferenda oraz wnioski wynikają z przeprowadzonych przez autora badań empirycznych w zakresie funkcjonowania związków spółdzielczych i doświadczenia zawodowego autora jako czynnego lustratora oraz pracownika jednego ze związków rewizyjnych. Badania w pracy zrealizowano przy wykorzystaniu następujących technik:analizy danych zastanych (desk research) - jej rezultatem są opracowane wykresy, tabele i wnioski dotyczące: stanu związków spółdzielczych w Polsce oraz spółdzielni w nich zrzeszonych oraz niezrzeszonych; wypełniania funkcji statutowych przez związki; realizacji funkcji związku rewizyjnego przez Krajową Radę Spółdzielczą w stosunku do spółdzielni niezrzeszonych w żadnym związku; oraz stanu spółdzielni w poszczególnych branżach spółdzielczych;badań ankietowych oceny kondycji społecznej, ekonomicznej i prawnej oraz wizji perspektyw i możliwości zmian kierunków działań związków spółdzielczych w Polsce oraz badań jakościowych dotyczących oceny wcześniej wskazanego zakresu w formie swobodnych oraz zogniskowanych wywiadów grupowych z przedstawicielami związków spółdzielczych i spółdzielni - ich rezultatem są opracowane wnioski dotyczące najczęściej występujących barier i problemów w działalności związków spółdzielczych oraz perspektyw i możliwości zmian kierunków ich działania oraz postulaty zmian w zakresie prawa spółdzielczego.Badania te zostały również oparte na ustawodawstwie obowiązującym w Polsce w dniu 19.09.2014 r., w szczególności na ustawie z dnia 16 września 1982 r. - Prawo spółdzielcze i innych ustawach pokrewnych, tzw. prawie wewnątrzspółdzielczym (głównie aktualnych statutach związków). W pracy wykorzystano także piśmiennictwo z zakresu prawa spółdzielczego, orzecznictwo sądów i trybunałów, interpretacje podatkowe i z zakresu przepisów ochrony danych osobowych.Praca ta pokazuje, że w strukturze spółdzielczości, odgrywającej nadal ważna rolę w życiu społecznym i gospodarczym kraju, związkom spółdzielczym przypada szczególnie ważna rola. Związki te pełnią różnorodne funkcje o zasadniczym znaczeniu dla rozwoju ruchu spółdzielczego oraz są warunkiem samorządności spółdzielni. Łukasz Bączak
Abstrakt (EN)
The cooperative unionsIt this essay, author elaborates cooperative unions. The cooperatives were established in the beginning of Polish cooperative movement. The cooperatives were creating unions not only to assist in activities but also patriotic dimension was important.Author presents that unions have positive impact on cooperative development. Creating them can arise from their needs. Also, unions play an important role in cooperative functioning.The presented issue has not been addressed in last years. The public knowledge of the cooperative alliances is still insufficient. The issue is difficult, complex and the role of cooperative unions is still underestimated.It the issue author describes: the history of Polish cooperative organizations; creation and regulation of cooperative principles. Besides, the author presents the process of forming the cooperative unions and the current state of cooperatives in Poland. The author makes a comparative analysis of cooperative acts, presents the role of cooperative unions and their historical development.The object of the work is also the issue of National Cooperative Council as a Revisional Association for nonunion cooperatives. Author describes the cooperative sector, the problem in the activities of the cooperative alliances and also the opportunities and prospects of these changes.Practical and cognitive objectives are achieved. De lege ferenda demands and conclusions result from empirical functioning of cooperative alliances. The author's professional experience - working as a cooperative inspector and a Revisional Association employee has an important role in this issue, as well.The researches base on Polish legislation, in particular on Cooperative Law (16th of September 1982) and other related directives. The study also bases on cooperative literature, the case-laws of the court and the fiscal interpretations.The issue presents that in cooperative structure cooperative alliances play important role. Alliances perform various functions, which are fundamental for cooperative movement progress.Łukasz Bączak