Prawa człowieka a realia polskiego systemu penitencjarnego

Celem niniejszej pracy jest kompleksowe przedstawienie problematyki przestrzegania praw człowieka w placówkach penitencjarnych w Polsce. Praca omawia kontekst historyczny i genezę międzynarodowych praw człowieka oraz polskiego systemu penitencjarnego. Zawiera również analizę uwarunkowań prawnych i systemowych, które wpływają na tworzenie międzynarodowych standardów w zakresie praw człowieka w systemach penitencjarnych oraz omówienie mechanizmów kontroli i egzekwowania tych standardów. Praca koncentruje się na ewolucji pojęcia praw człowieka, począwszy od starożytnych filozofii aż po współczesne regulacje międzynarodowe. Analizuje również konkretne konwencje i traktaty międzynarodowe dotyczące praw człowieka, ze szczególnym uwzględnieniem standardów dotyczących osób pozbawionych wolności. Omawia systemy penitencjarne w wybranych krajach europejskich, porównując z systemem polskim. Analiza stanu faktycznego przestrzegania praw człowieka w polskich zakładach karnych wskazuje na liczne nieprawidłowości, takie jak przemoc wobec osadzonych, nieodpowiednie warunki bytowe i dostęp do opieki zdrowotnej, a także przeludnienie. Praca kończy się rekomendacjami mającymi na celu poprawę sytuacji w polskich zakładach karnych, podkreślając potrzebę reformy prawnej i systemowej, zwiększenia liczby szkoleń dla funkcjonariuszy Służby Więziennej oraz większego zaangażowania władz państwowych w zapewnienie poszanowania praw podstawowych osadzonych.

The aim of this thesis is to comprehensively present the issue of human rights compliance in penitentiary facilities in Poland. The thesis discusses the historical context and genesis of international human rights as well as the Polish penitentiary system. It also includes an analysis of the legal and systemic conditions that influence the creation of international standards in the field of human rights within penitentiary systems, along with an examination of the mechanisms for monitoring and enforcing these standards. The thesis focuses on the evolution of the concept of human rights, from ancient philosophies to contemporary international regulations. It analyzes specific international conventions and treaties on human rights, with particular emphasis on standards related to persons deprived of liberty. The thesis discusses penitentiary systems in selected European countries, comparing them with the Polish system. The analysis of the actual state of human rights compliance in Polish prisons indicates numerous irregularities, such as violence against inmates, inadequate living conditions and access to healthcare, as well as overcrowding. The thesis concludes with recommendations aimed at improving the situation in Polish prisons, emphasizing the need for legal and systemic reform, increased training for prison officers, and greater involvement of state authorities in ensuring the respect of basic rights for inmates.