Wpływ mas powietrza na liczbę pacjentów z wybranymi jednostkami chorobowymi w Warszawie w latach 2013-2014

Celem pracy jest określenie wpływu mas powietrza na zachorowalność z powodu ostrych zawałów serca (I21) oraz innych obturacyjnych chorób płuc (J44), przy zastosowaniu dwóch klasyfikacji mas powietrza: SSC i geograficznej. Dodatkowym celem jest przedstawienie rzadko używanej w Polsce klasyfikacji SSC, usystematyzowanie nazewnictwa mas, scharakteryzowanie ich cech oraz porównanie ich do mas geograficznych. Do oceny wpływu mas powietrza na liczbę pacjentów wykorzystano wskaźniki zachorowalności i meteorotropizmu De Ruddera, korelację rang Spearmana i test Kołmogorowa-Smirnowa. W pracy zbadano również wpływ mas na liczbę pacjentów w kontekście prawdopodobieństwa warunkowego, skrajnie wysokiej zachorowalności, opóźnień i ciągów trwających ≥ 2 dni z najcieplejszymi i najchłodniejszymi masami. Masie zwrotnikowej odpowiadają masy gorące, arktycznej – zimne, a polarnej – umiarkowane. Nie wykazano istotnych statystycznie różnic zachorowalności w zależności od mas powietrza. Wyjątek stanowiła masa polarna kontynentalna wiosną, w której liczba pacjentów z J44 była istotnie większa. Podwyższonej zachorowalności z powodu POChP sprzyjały suche masy SSC. W obu klasyfikacjach liczba pacjentów najsilniej korelowała z zanieczyszczeniami powietrza. Skrajnie wysoka zachorowalność przeważnie występowała w masach gorących, a podwyższone prawdopodobieństwo zachorowalności występowało w masach skrajnych termicznie i umiarkowanej wilgotnej. W czasie 4-5 dniowych ciągów z masami zimnymi przyjmowano najmniej osób z zawałami, a czasie 4-5 dniowych ciągów z masami gorącymi – najwięcej. Zachorowalność na POChP w ciągach dni z masami gorącymi była obniżona; najwięcej pacjentów przyjmowano w 2-3 dniowych epizodach z zimnymi masami. Dominowało trzydniowe opóźnienie zachorowalność z powodu I21; w grupie z J44 w masach suchych nie było opóźnień, a w wilgotnych przeważnie były trzydniowe.

The aim of the study was to determine the influence of air masses on the incidence of acute myocardial infarctions (I21) and other obstructive pulmonary diseases (J44), using two classifications of air masses: SSC and geographic. An additional aim is to present the SSC classification, which is rarely used in Poland, to systematize the nomenclature of masses, to characterize their characteristics and to compare them to geographical air masses. The influence of air masses on the number of patients was assessed using morbidity index and De Rudder's meteorotropism index, Spearman's rank correlation and Kolmogorov-Smirnov test. We also investigated the effect of masses on the number of patients in the context of conditional probability, extreme morbidity, delays and sequences lasting ≥ 2 days with the warmest and coldest masses. Tropical masses correspond to hot, arctic masses to cold and polar masses to moderate. There were no statistically significant differences in morbidity between air masses. The exception was continental polar mass in spring, in which the number of patients with J44 was significantly higher. Dry masses of SSC were conducive to increased morbidity due to COPD. In both classifications, the number of patients correlated most strongly with air pollution. Extremely high incidence of the disease usually occurred in hot masses, and an increased probability of incidence occurred in the coldest, the hottest and moist moderate masses. During the 4-5 day periods with cold masses the lowest number of patients with infarctions was admitted, and during the 4-5 day periods with hot masses the highest number of patients was admitted. The incidence of COPD on periods with hot masses was decreased; the majority of patients were admitted during 2-3-day episodes with cold masses. 3-day delay in morbidity due to J44 occurred in moist masses and no lag in dry masses.