Fizyczne efekty towarzyszące powstawaniu zapadlisk

Powstawanie zapadliska to proces dynamiczny, często o przebiegu katastrofalnym. Tworzeniu się zapadlisk na powierzchni ziemi prawie zawsze towarzyszą różnego rodzaju zjawiska (efekty), wśród których wymienić można: akustyczne, świetlne, pneumatyczne, sejsmiczne oraz hydrodynamiczne. Na podstawie własnych wieloletnich obserwacji i badań na obszarach krasowych, autor proponuje klasyfikację zjawisk towarzyszących nagle tworzącym się zapadliskom. Zjawiska te (efekty fizyczne) można klasyfikować na podstawie kilku kryteriów: - według miejsca pojawiania się (lokalne – wystę- pujące bezpośrednio w miejscu tworzenia się za- padliska oraz miejscowe – na obszarze przyległym do miejsca zapadania się powierzchni gruntu); według czasu pojawienia się (przed utworzeniem zapadliska, podczas tworzenia się zapadliska i po utworzeniu się zapadliska); - według fizycznej natury zjawisk (akustyczne, świetl- ne, pneumatyczne, sejsmiczne, hydrodynamiczne). Zjawiska (efekty) towarzyszące procesom zapadliskowym, mogą mieć znaczenie diagnostyczne, prognostyczne i ogólne inżynieryjno-geologiczne, co wskazuje na konieczność ich głębszego poznania.

Sinkhole formation is a dynamic process, often of a catastrophic character. Different kinds of phenomena (effects) such as acoustic, pneumatic, seismic, hydrodynamic etc., usually accompany to ground surface collapse. Based on the multi-year field observations in karst areas, the author proposes the classification of the phenomena accompanying to rapidly-forming sinkholes. Those phenomena are arranged according to some criterions: - according to the place of appearing (local – directly within the limits of the place of sinkhole formation and areal – in the sinkhole surroundings); - according to time of appearing (before sinkhole formation – pre-collapse, in the moment sinkhole formation – collapse-time and after sinkhole formation post-collapse); - according to physical nature of effects (acoustic, pneumatic, seismic, hydrodynamic, lightly). The phenomena accompanying to sinkhole formation have a diagnostic, predict and generally big engineeringgeology importance that points the necessity of their deeper investigation