Postkolonialne historiografie: casus jednego średniowiecza

Książka jest skonstruowana wokół czterech głównych aspektów. Pierwszym jest wymiar teorii postkolonialnej i po części jej realizacja w praktyce w warunkach obecnej geografii kulturowo-ideowej regionu Europy Wschodniej. Na tym poziomie streszcza się podstawowe definicje postkolonialności regionu: w jakich warunkach historycznych i politycznych ów region zaistniał i w jaki sposób, na konkretnym przykładzie Białorusi, powstawały zależności kolonialne, a w konsekwencji postkolonialne. Przypadek białoruski w symbiozie z kolonializmem wytworzył do pewnego stopnia przewidywalny, a z drugiej dosyć unikatowy scenariusz strategii postkolonialnego przetrwania. Przynależność autora do tego, co można określić mianem postsowieckiej Białorusi w znacznym stopniu okazał się decydujący. Drugi aspekt to nawiązanie do materii teoretycznej historiografii wraz z praktycznym użyciem teorii w ramach historiograficznych zwrotów postkolonialnej Białorusi (tudzież Europy Wschodniej), dotyczących tekstów z obszaru mediewistyki lub tekstach o średniowieczu. Wynikające z owej refleksji tezy lokalizują i interpretują średniowiecze historiograficzne jako wyszczególniony i ważny dla historyka postkolonialnego etap historii. Trzecim wątkiem jest swego rodzaju egzemplifikacja poprzednio zarysowanych problemów. Dokonana analiza tekstów i wypunktowanie zasadniczych płaszczyzn interpretacyjnych dla historyka postkolonialnego są wynikiem połączenia tez teoretycznych z konkretnymi przypadkami tekstu historiograficznego. Ostatni, nieoczywisty aspekt książki wynika z tego, że niestandardowość połączenia teoretycznego z wymiarem praktycznym uwidaczniają kontekst: miejsce i czas powstania opracowania w stosunku do toczącej się dyskusji naukowej na temat Europy Wschodniej, Białorusi, historii i historiografii regionu. Zasady istniejącego dyskursu analizy i interpretacji żywiołu postsowieckiej Europy Wschodniej, a wraz z tym Białorusi, mogą zdecydować o krytycznym podejściu do zaistniałych w ramach opracowania tez. Otóż nieco krytyczny wobec tych algorytmów język może się nie mieścić w istniejących paradygmatach dyskursu. Wręcz kluczowe w odczytywaniu zaproponowanych tu hipotez będą wyzwania wywołane miejscem i czasem usprawiedliwiającym w pewnym stopniu potrzebę napisania podobnego opracowania.