Rola samorządu lokalnego jako stabilizatora funkcjonowania państwa w okresie kryzysu politycznego i systemowego w Polsce

W kadencji 2018–2022 (2023) można wskazać liczne przypadki przenoszenia na samorząd terytorialny problemów generowanych przez politykę szczebla krajowego. Samorząd gminny, będący podmiotem usytuowanym najbliżej obywateli, ze względu na obsługę większości spraw, doświadcza skutków działań na poziomie regulacji systemowych, krajowych i jest obiektem konkretnych decyzji podejmowanych na szczeblu centralnym.Wśród licznych wyzwań, w ramach których samorząd terytorialny pełni funkcję stabilizującą w państwie, przejmując odpowiedzialność za rozwiązywanie problemów w sytuacjach nadzwyczajnych, uwagę warto zwrócić na działania dotyczące pomocy uchodźcom po wybuchu wojny rosyjsko-ukraińskiej. Decyzja polskiego rządu o otwarciu granic dla milionów uchodźców nie była poprzedzona odpowiednim przygotowaniem. Założenie niniejszej analizy opiera się na twierdzeniu, że bez oddolnej aktywizacji samorządu lokalnego i jego jednostek organizacyjnych oraz mieszkańców gmin, przyjęcie największej liczby uchodźców w powojennej historii Polski, mogło spowodować paraliż państwa i kryzys humanitarny. Pytanie główne dotyczy tego, czy można mówić o sukcesie rządu, czy jednak samorządu w omawianej kwestii

: In the 2018–2022 (2023) term of office of local government bodies, numerous cases of transferring problems generated by national policy to local governments can be indicated. The commune self-government, being the entity closest to the citizens in terms of handling most matters, experiences the effects of actions taken at the level of systemic and national regulations, as well as being the object of specific actions initiated at the central level. Among the numerous challenges in which the local government plays a stabilizing role in the state, taking over responsibility for solving problems in emergency situations, it is worth paying attention to the activities related to helping refugees after the outbreak of the Russian-Ukrainian war. The decision of the Polish government to open borders to millions of refugees was not preceded by proper preparation. The assumption of this analysis is based on the claim that without bottom-up activation of the local government and its organizational units as well as inhabitants of communes, accepting the largest number of refugees in the history of Poland could have caused the paralysis of the state and a humanitarian crisis. The main question is whether we can talk about the success of the government or the local government in this matter