License
Późnojurajskie owady z Owadowa-Brzezinek (okolice Opoczna) w świetle interdyscyplinarnych badań paleośrodowiskowych
Abstract (PL)
Przedmiotem niniejszej pracy jest opis czterdziestu trzech skamieniałych owadów z późnojurajskiego (tytońskiego) stanowiska paleontologicznego Owadów-Brzezinki. Praca zawiera wprowadzenie teoretyczne, gdzie została opisana gromada owadów pod kątem trybu i środowiska życia oraz budowy anatomicznej. Dodatkowo został przedstawiony zapis kopalny owadów sięgający połowy paleozoiku, wraz z podkreśleniem znaczenia tafonomii i potencjału fosylizacyjnego. Opisano dwie formacje odsłaniające się w kamieniołomie – pałucką, wykształconą w postaci skał marglistych i kcyńską, zbudowaną głównie z wapieni. Od dekady znajdowane są tu wyjątkowo zachowane skamieniałości organizmów zarówno morskich, jak i lądowych. Przedstawiono także tło geologiczne dwóch późnojurajskich stanowisk o bardzo zbliżonej faunie i litologii – Dorset (Wielka Brytania) i Solnhofen (Niemcy). Następnie opisano zastosowane metody badawcze, w tym prace terenowe, laboratoryjne i komputerowe, a także sposób oznaczania skamieniałości. Wyniki przedstawiono w formie wykresów kołowych, tabeli, opisów i rysunków. Na końcu pracy znajduje się dyskusja z próbą odpowiedzenia na pytanie, dlaczego w Owadowie-Brzezinkach znajdowane są jedynie pokrywy i odwłoki chrząszczy wraz z izolowanymi fragmentarycznymi skrzydłami ważek i prostoskrzydłych. Poruszono także zagadnienie barwy strukturalnej i pigmentowej zachowanej na niektórych okazach. Krótko porównano entomofaunę Owadowa-Brzezinek do entomofauny Dorset i Solnhofen. Ponadto, dzięki odniesieniu do przeprowadzonych w Owadowie-Brzezinkach interdyscyplinarnych badań zinterpretowano paleośrodowisko ekosystemu badanego obszaru.